Gözün açık kalmasına bağlı, göz kuruluğu ve sekonder enfeksiyonlar gelisir
Lagoftalmos , göz kapaklarının tamamen kapatılamamasıdır .
Göz kırpma, gözü ince bir gözyaşı sıvısı tabakasıyla kaplar ve böylece gözün dış kısmındaki hücreler için gerekli olan nemli bir ortamı destekler. Gözyaşları ayrıca yabancı cisimleri temizler ve yıkar. Bu, yağlamayı ve uygun göz sağlığını korumak için çok önemlidir. Bu süreç, lagoftalmos’ta olduğu gibi bozulursa, göz aşınma ve enfeksiyonlar yaşayabilir. Lagoftalmos, korneanın kurumasına ve ülserasyonuna yol açar .
Gece lagoftalmisi, uyku sırasında göz kapaklarını kapatamama durumudur. Uyku kalitesini düşürebilir, maruziyetle ilişkili semptomlara neden olabilir veya şiddetliyse kornea hasarına ( maruziyet keratopatisi ) neden olabilir. Lagoftalmi derecesi hafif (belirsiz lagoftalmi) veya oldukça belirgin olabilir.
Genellikle tam kapanmayı engelleyen göz kapağı anomalisinden kaynaklanır. Tedavi, göz kapaklarının yanlış pozisyonunu düzeltmek için cerrahi müdahaleyi içerebilir. Gözyaşı drenaj kanallarının bazılarını tıkayarak göz küresinin yüzeyindeki yağlama miktarını artırmak için punktum tıkaçları kullanılabilir. Göz damlaları ayrıca ek yağlama sağlamak veya gözlerin gözyaşı üretimini artırmasını sağlamak için kullanılabilir.
Bu durum hakkında kamuoyunda yaygın bir farkındalık yok; bir olayda, bir yolcu bu nedenle US Airways uçağından indirildi .
Lagoftalmos, yüz sinirinin bir işlev bozukluğundan kaynaklanabilir . Lagoftalmos, orbicularis tonusunda azalma olan komadaki hastalarda, yüz siniri (yedinci kranial sinir) felci olan hastalarda, şiddetli ekzoftalmisi olan kişilerde ve iktiyozis gibi şiddetli cilt rahatsızlıkları olan kişilerde de görülebilir. Ayrıca Graves Oftalmoloji hastalarında da görülebilir.
Günümüzde, lagoftalmos , yaşlanmayla birlikte sıklıkla oluşan üst göz kapağının üstündeki fazla deriyi (suprapalpebral kapüşon) çıkarmak için yapılan bir operasyon olan üst blefaroplastiden sonra ortaya çıkabilir . Bu, hastanın daha genç görünmesini sağlayabilir, ancak çok fazla deri çıkarılırsa görünüm doğal olmaz ve lagoftalmos meydana gelebilir.
Lagoftalmos tedavisi hem destekleyici bakım yöntemlerini hem de cerrahi seçenekleri içerebilir. Ameliyat olamıyorlarsa, gözyaşı filmini korumak için hastalara günde en az dört kez korneaya suni gözyaşları uygulanmalıdır. Ameliyata hazırlık olarak, hasta bakımı beklerken korneayı daha fazla korumak için gözün geçici olarak kısmen dikildiği bir tarsorafi geçirebilir . Lagoftalmos için birden fazla cerrahi tedavi mevcuttur, ancak en yaygın yöntem cerrahi olarak altın bir plaka yerleştirerek üst göz kapağını aşağı doğru ağırlıklandırmayı içerir. Hem üst hem de alt göz kapağıyla birlikte olası komplikasyonlar nedeniyle, hem üst hem de alt göz kapaklarının korneayı tamamen kapatıp koruyabilmesini sağlamak için alt göz kapağını sıkılaştırmak ve yükseltmek için ikinci bir ameliyat gerekebilir.
Hastalığın adı, tavşanların gözleri açık uyuduğuna dair mite atıfta bulunan Yunanca λαγωός ( lagoos , ‘ tavşan ‘) kelimesinden türemiştir.
Kronik fasiyal paralizide periorbital bölge ve yanakta bir dizi görünüm ve işlev bozukluğu meydana gelir. Paralizinin olduğu tarafta alın çizgilerinde silinme, kaş ptozisi, üst gözkapağının kapatılamaması ve retraksiyonu, alt gözkapağında sarkma ve gevşeklik, lagoftalmus, fonksiyonel epifora, orbito-malar olukta çöküntü, nazo-jugal olukta silinme, dudak kenarında ve yanakta ptozis ortaya çıkar
Lagoftalmi nedeniyle keratit ve kalıcı görme kaybı gelişebilir. Oküloplastik tedavide öncelikle kornea ve görmenin korunması, daha sonra görünüm bozukluğunun düzeltilmesi amaçlanır. Bu nedenle, çoğu zaman ilk olarak alt gözkapağına yönelik girişimlere başvurulur. Tarsorafi, medial kantoplasti, lateral tarsal askı ve mukozal greft, retraktör lizis veya askı yerleştirme yöntemleriyle alt gözkapağının yükseltilmesi fasiyal paralizili hastalarda alt gözkapağına uygulanan cerrahi işlemlerdir
Bu yöntemler alt gözkapağının konumunu etkin bir şekilde düzeltirken, orta yüz bölgesinin yanak düşüklüğü ve orbitomalar çöküntü gibi sorunlarının çözümüne katkıda bulunmazlar.
Orbiküler kas altı yağ paketi (“suborbicularis oculi fat”-SOOF), orbiküler kasın ve komşu mimik kaslarının altında, periostun hemen üstünde yeralan bir dokudur
Bu yağ paketinin yükseltilmesi (“SOOF lift”) oküloplastik ve estetik cerrahide yüz gençleştirme amacıyla uygulanmaktadır; subperiostal yanak kaldırma veya orta yüz kaldırma (“malar lifting”, “midface lifting”) olarak da adlandırılır
Bu yöntem fasiyal paralizili hastalarda alt gözkapağını desteklemek ve yanak ptozisini azaltmak için de kullanılabilir
Fasiyal paralizili hastalarda alt gözkapağındaki gevşeklik ve sarkmanın neden olduğu lagoftalmi ve gözyaşı göllenmesi, oküler yüzeyin bozulmasına yol açarken hastanın görünümünü de olumsuz etkiler. Alt göz kapağına uygulanacak oküloplastik girişimler hem fonksiyonel ve estetik düzelme sağlar, hem de oküler yüzeyin iyileşmesine katkıda bulunur. Estetik amaçla sıkça kullanılan bir yöntem olan “SOOF lift” işleminin fasiyal paralizili hastalarda, alt göz kapağının yükseltilmesine katkıda bulunabileceğini ilk kez 1998 yılında Adant bildirmiştir
Orbiküler kas altı yağ paketi, “SOOF”, orbitanın alt ve dış kısmında, alt orbita kenarının altında, zigomatik ve maksiller kemiklerin üstünde, vertikal midpupiller hattın medialde +14,9 ve lateralde -87,4 derecedeki eksenleri arasında yer alır. “Hokey sopası başına” benzer bir görünüme sahiptir
Yağ paketinin yatay uzunluğu, orbitanın yatay mesafesine eşitken, dikey uzunluğu dikey orbita mesafesinin 3/4’ü kadardır. Bu yağ dokusu, histolojik olarak orbita içi yağ dokusundan farklı olarak lifli bir yapıya sahiptir (7,8). Orta yüzde bulunan malar ve orbiküler kas altı yağ bölmeleri yüzeysel aponevrotik sistem (“SMAS”) ile orbiküler kasa bağlanmıştır .
Fasiyal paralizi nedeniyle orbiküler kastaki kuvvet kaybı ve gevşeme, bu kasın altındaki yağ paketi ve çevre dokularla birlikte aşağı sarkmasına neden olur. Alt gözkapağı, hem orbiküler kas felcinden hem de yanak kitlesinin kapağı aşağı doğru çekmesinden dolayı sarkar. Orbiküler kas altındaki yağ paketi eski seviyesine yükseltildiğinde, onunla birlikte sıkıca bağlı olduğu orbiküler kas ve cilt de yükselir . Alt gözkapağıyla sınırlı cerrahilerden farklı olarak, “SOOF lift” işlemi, sadece kapak pozisyonunun düzelmesini sağlamaz; aynı zamanda alt gözkapağını aşağı çeken kuvveti de azaltır.
Bunun yanı sıra, subperiosteal yaklaşım ile levator labii superioris ve zigomaticus major kasları da temporal kasa doğru kaldırılıp asılarak üst dudak ve ağız köşesi yükseltilebilir ve fasiyal asimetri azaltılabilir.
Olver, kronik fasiyal paralizili 9 hastaya lateral tarsal askı ve “SOOF lift” yapmış ve ameliyattan sonra 12 ila 24 ay boyunca tüm hastalarda lagoftalmi azaldığını ve 7 hastada (%77) malar pitozisin gerilediğini gözlemiştir
Hiçbir hastada alt göz kapağı retraksiyonu tekrarlamamakla birlikte, 3 hastada inatçı keratit nedeniyle üst gözkapağı cerrahisine ihtiyaç duyulmuştur. Olver konjenital fasiyal paralizili hastalarda yanak dokusunun ince ve zayıf olması dolayısıyla ameliyattan daha fazla yararlandıklarını belirtmektedir. Şafak ve ark. 3’ü konjenital fasiyal paralizili 4 hastada traskonjonktival yolla “midface lift”, arka lamella sert damak grefti ve lateral kantoplasti yapmış ve tüm hastalarda alt kapak çekintisi, lateral kantal açı ve yanak sarkmasında düzelme gözlemiştir
“SOOF lift”, alt göz kapağından transkonjonktival veya subsiliyer kesilerle periosta ulaşılarak yapılabileceği gibi, temporal bölgeden subperiostal endoskopik olarak da yapılabilir
Adant, endoskopik yolla “SOOF lift”in alt kapak ektropiyonu ve lagoftalmiyle birlikte ağız köşesi ve kaş pitozisinin de düzelmesine katkıda bulunduğunu belirtmektedir (11). Yazar, ameliyattan sonraki 2 yılda kapak ve yanak pozisyonlarının durağan kaldığını gözlemiştir. Aynı şekilde, Horlock ve ark. fasiyal paralizili 5 hastaya temporal, alt göz kapağı ve bukkal yaklaşım yoluyla, “SOOF”’u da içeren endoskopik subperiostel orta yüz kaldırma yapmıştır. Ortalama 7 aylık izlem sonunda, 4 hastada ameliyat sonuçları başarılı olmuştur. Bir hastadaki alt gözkapağı ektropiyonu ile sonuçlanan yara yeri enfeksiyonu dışında, ameliyat komplikasyonu gelişmemiştir.
Sonuç olarak, alt gözkapağı çekintisi ve yanak ptozisinin belirgin olduğu fasiyal paralizi hastalarda, orbiküler kas altı yağ paketinin kaldırılması, “SOOF lift”, etkili bir cerrahi tedavi seçeneğidir. Bu yöntemle hem alt gözkapağı hem de yanağın konumunda belirgin bir düzelme elde edilebilir. Ameliyattan sonra yanak konumundaki düzelmenin geç dönemde de sürüp sürmediğini belirlemek için uzun izlem süreli çalışmalara ihtiyaç vardır.