EBOLA VİRÜSÜ (Filoviridae)
En patojen tür: Ebola-Zaire (Zaire ebolavirus)
- En yüksek mortaliteye sahip tür (%60–90)
- 2014–2016 Batı Afrika salgınından sorumludur
- Günümüzde kullanılan tedaviler Zaire türüne yöneliktir. → Sudan Ebola için bu ilaçlar etkisizdir
İnkübasyon Süresi
- Genelde 8–10 gün
- Aralık: 2–21 gün
Temas eden kişi 21 gün boyunca izlenir / karantinaya alınabilir.
Bulaş Yolu
Kan ve kontamine vücut sıvıları ile
- İğne batması
- Kesici-delici alet yaralanması
- Kusmuk, dışkı, semen, vajinal sıvı
- Ölünün yıkanması (cenaze bulaşı)
Solunum yolu ile bulaşmaz (çeldirici ip ucu)
Semptomlardan önce bulaşmaz → Ebola, semptomatik dönem hastalığıdır.
Klinik
- Ateş
- Boğaz ağrısı
- Şiddetli halsizlik
- Karın ağrısı, kusma, ishal
- Mukozal ve internal kanamalar → Hemorajik ateş
- Hipovolemik şok
- Multiorgan yetmezliği
Laboratuvar Biyogüvenliği
BSL-4 (Tip 4) laboratuvarı gerektirir
- Dünyadaki en yüksek güvenlik seviyesi
- Filovirüsler aerosol üretiminde son derece tehlikelidir
Tedavi
1-Ansuvimab (mAb114)
- Tekli insan IgG1 monoklonal antikor
- Zaire türünü hedefler
- PALM çalışmasında mortaliteyi önemli ölçüde düşürdü
- FDA onaylı
2-Atoltivimab + Maftivimab + Odesivimab
(REGN-EB3; ticari adı Inmazeb)
- Üçlü monoklonal antikor kokteyli
- En etkili tedavilerden biri
- Zaire Ebola için onaylı
- 2020’de FDA onayı aldı
Ebola-Zaire tedavisinde güncel ilk seçenekler: Ansuvimab və REGN-EB3 (Atoltivimab+Maftivimab+Odesivimab).
Etkisiz / Eskimiş tedaviler
- Zmapp (etkisi daha zayıf kaldı)
- Remdesivir (PALM çalışmasında etkisiz; mortalite daha yüksek)
EZBER CÜMLESİ
“Ebola solunumla bulaşmaz, semptom öncesi bulaşmaz, Zaire en ölümcül, tedavide Ansuvimab ve REGN-EB3 birincil seçimdir.”