Aşağıdaki hücrelerden hangisi koku epitelinde bulunmamaktadır?
A) Goblet hücreleri *************
B) Sustentakuler hücreler
C) Fırçamsı hücreler
D) Koku hücreleri
E) Bazal hücreler
Koku epiteli
Koku epitelinin yüzey alanı yaklaşık 10 cm2 dir. Dört tip hücrenin oluşturduğu yalancı çok katlı prizmatik epiteldir.
Burada bulunan hücreler:
1. Destek hücreleri (sustentakuler hücreler): Koku epitelinde en çok bulunan hücrelerdir. Serbest yüzlerinde mikrovilluslar vardır.
Destek hücreleri, koku hücrelerine adherens tipi bağlantılarla bağlanır. Sıkı bağlantı ve gap junction bulunmaz. Koku mukozasına sarı rengi (lipofuskin pigmenti) bu hücreler vermektedir. Odorant (koku maddeleri) bağlayıcı proteinler destek hücrelerinden salgılanır.
2. Bazal hücreler: Farklılaşmamış kök hücrelerdir.
3. Fırçamsı hücreler: Solunum epitelindeki hücrenin aynısıdır. Yani, mikrovilluslu, tabanlarında afferent sinir uçları olduğundan duyu reseptörü olarak kabul edilen hücrelerdir. Trigeminusun dalları tarafından innerve edilirler.
4. Koku hücreleri: Bipolar nöronlardır. Bu hücrelerin apikal bölgesinde, olfaktor vezikül denen dendritik bir uzantı bulunur. Olfaktor vezikülden hareketsiz, uzun silyalar çıkar. Bu silyalar koku karşısında reseptör potansiyelinin oluşumundan sorumludur. Koku algılanmasında görevli reseptörler silyalar üzerindeki hücre membranında bulunur. Koku maddesi (odorant) reseptöre bağlandığında
Golf isimli G proteini aktive olur ve adenil siklazı aktive ederler. Oluşan cAMP, Na+ ve Ca++ kanallarının açılmasına ve hücrenin depolarizasyonuna neden olur. Hücrelerin bazal tarafından ise miyelinsiz aksonlar uzanır. Bu aksonlar lamina cribriformis’ten geçerek bulbus olfactorius’a gider.
Koku hücreleri, hipokampus ve otonom sinir sisteminin enterik bölümünün bazı nöronları yenilenebilen tek nöron grubudur.
Koku epitelinde Goblet hücresi bulunmaz. Koku epitelinin lamina propriasında bulunan Bowman bezlerinin salgısı silyaları yıkayarak yeni kokuya hazır hale getirir. Lamina propria altındaki kemiğin periostu ile komşudur.