Neonatal/infantil eritrodermi “Leiner hastalığı, Netherton sendromu, Omenn sendromu, Seboreik Dermatit – Atopik Dermatit” ayırıcı tanısı

NEONATAL–İNFANTİL ERİTRODERMİ: MEGA KARŞILAŞTIRMA TABLOSU

ÖzellikLeiner HastalığıNetherton SendromuOmenn SendromuSeboreik DermatitAtopik Dermatit
Temel PatogenezC5 (bazen C3/C4) komplement eksikliği → opsonizasyon defektiSPINK5 mutasyonu → LEKTI proteini eksikliği → proteaz aktivitesi ↑SCID varyantı: RAG gen mutasyonu → oligoklonal T hücreleri + ağır immün yetmezlikSebum üretimi ↑ + Malassezia kolonizasyonuFilaggrin mutasyonu, bariyer bozukluğu, atopik yapı
Genetik GeçişOtozomal dominant aile kümeleri bildirilmişOtozomal resesifOtozomal resesifGenetik zemin + çevreselGenetik atopik yatkınlık (AD)
Başlangıç Yaşıİlk 2 ayYenidoğan dönemiYenidoğan / çok erken bebeklik2–12 hafta3–6 ay (nadiren neonatal)
Deri BulgularıAğır seboreik dermatit + eritrodermi, difüz pullanma, kıvrım yerlerinde eritemKonjenital iktiyoziform eritrodermi, bambu saç, üçgen yüzEritrodermi, yaygın eritem, ödem, pullanmaSarı yağlı kabuklar (“cradle cap”), eritem, pullanmaKaşıntılı ekzema, yanak + fleksural tutulum
Saç BulgularıSeyrek saçBambu saç (trikoreksis invaginata)Kırılgan saç olabilirEtkilenmezEtkilenmez
İshalŞiddetli kronik ishalYokAğır ishal (enteropati)YokOlabilir (gıda alerjisi ile ilişki)
Enfeksiyon EğilimiTekrarlayan bakteri/ mantar enfeksiyonlarıCilt enfeksiyonları ↑Ağır, tekrarlayan fırsatçı enfeksiyonlarHafif sekonder enfeksiyonS. aureus kolonizasyonu ↑
Sistemik BulgularGelişme geriliği, FTTGelişme geriliği olabilirLenfadenopati, hepatosplenomegali, immün yetmezlik bulgularıSistemik bulgu yokGelişme geriliği yok (genelde)
İmmünolojik BulgularC5/C3/C4 ↓IgE ↑↑, eozinofili ↑IgE ↑↑, eozinofili ↑↑, T/B hücre defektiNormalIgE ↑, eozinofili ↑ olabilir
Tipik LaboratuvarKomplement düşük, albumin düşükIgE çok yüksek, saç mikroskopisi → bambu saçLenfopeni, IgE↑↑, eozinofil ↑↑, RAG mutasyonuNormalYüksek IgE / eozinofil olabilir
Ayırıcı Klinik İpucuŞiddetli SD + ishal + immün defektBambu saç + eritrodermiSCID + eritrodermiYağlı sarı kabuklar sistemik yokŞiddetli kaşıntı + fleksural tutulum
Prognostik Önem%10 mortaliteKronik; yaşam boyuÇok yüksek mortalite (tedavisiz fatal)İyiİyi
Tedavi – TemelHastaneye yatış, enfeksiyon tedavisi, FFP, biyotinYoğun bakım + cilt bariyeri, enfeksiyon tedavisiKemik iliği nakli (tek küratif)Topikal antifungal + düşük potent steroidEmoliyan, steroid, atopik bakım
Tedavi – Özel NotEn etkili: FFP → C bileşeni sağlarProteaz inhibitörleri araştırma aşamasındaAcil HSCT zorunluBebek SD’sinde hafif seyrederGıda alerjisi yönetimi gerekebilir
KaşıntıHafifDeğişkenOrtaHafifÇok şiddetli

SPOT ÖZETİ

Leiner Hastalığı

  • C5/C3/C4 eksikliği + ağır seboreik dermatit + ishal + enfeksiyonlar
  • Tedavi: FFP + destek tedavisi

Netherton Sendromu

  • SPINK5 mutasyonu
  • Bambu saç (trichorrhexis invaginata) → en önemli ipucu
  • IgE ↑, eozinofil ↑

Omenn Sendromu

  • SCID varyantı (RAG mutasyonu)
  • Eritrodermi + hepatosplenomegali + IgE↑↑ + eozinofil↑↑
  • Tedavi: Kemik iliği nakli

Seboreik Dermatit

  • Yağlı sarı kabuklar, sistemik bulgu yok
  • Malassezia ilişkili

Atopik Dermatit

  • Şiddetli kaşıntı, fleksural tutulum
  • Filaggrin mutasyonu olası, IgE ↑