Omega-3 Yağ Asitleri
Temel Omega-3 türleri
| Molekül | Kısaltma | Kaynağı | Not |
|---|---|---|---|
| Alfa-linolenik asit | ALA | Bitkisel: Keten tohumu, ceviz, kanola | Esansiyeldir, vücut sentezleyemez |
| Eikozapentaenoik asit | EPA | Balık yağı | Anti-inflamatuvar etki belirgindir |
| Dokosahekzaenoik asit | DHA | Balık yağı | Beyin ve retina gelişiminde şart |
EPA & DHA’nın klinik etkileri
1-Trigliseridi düşürür
- Karaciğerde VLDL sentezini azaltır → trigliserid düşer.
- LDL üzerinde minimal etki (bazen hafif ↑).
2-Kardiyovasküler risk azaltır
- Anti-inflamatuvar özellik
- Trombosit agregasyonunu hafif azaltır
- Endotelyal fonksiyonu iyileştirir
3-Anti-aritmik etki
- Hücre membran akışkanlığını artırır
- Ventriküler aritmi riskini azaltır
DHA’nın özel etkisi
- Fetal beyin gelişimi
- Retina fotoreseptör maturasyonu
- Gebelikte takviyesi nörokognitif gelişim için önerilir
Özet Notları
1) Esansiyel yağ asidi hangisidir?
- Omega-3: Alfa-linolenik asit (ALA)
- Omega-6: Linoleik asit
2) EPA ve DHA en çok nerede bulunur?
- Soğuk su yağlı balıkları: Somon, uskumru, sardalye, ton balığı
3) Trigliseridi en fazla düşüren ilaç grubu?
- Omega-3 yağ asitleri (Yüksek doz EPA/DHA)
- Fibratlar
- (Statinler TG üzerinde daha zayıftır.)
4) Omega-3 yan etkileri
- Kanama riski (çok yüksek dozda)
- Balık tadı / reflü
- Hafif GİS intoleransı