DMSA “di-merkapto-süksinik asit” ve DTPA “di-etil-entriamin-pentasetat” böbrek sintigrafileri


DMSA – DTPA

ÖzellikDMSA SintigrafisiDTPA Sintigrafisi
TipStatik incelemeDinamik inceleme
Ne gösterir?Kortikal tutulum, renal parankimRenal perfüzyon, filtrasyon, akım
En sık kullanımıRenal skar, parankim hasarıGFR ölçümü, renal fonksiyonlar
En duyarlı olduğu durumAkut piyelonefrit tanısı ve lokalizasyonuRenovasküler HT ve obstrüksiyon değerlendirme
Ek kullanımlarDoğuştan böbrek anomalileri, küçük displazilerUPJ darlığı, üreteral darlık, refleks nefropatisi akım değerlendirmesi
RadiyofarmasötikTc-99m DMSATc-99m DTPA (veya MAG-3)
Böbrek fonksiyonunu gösterir mi?Kısmen (böbrek başına kortikal tutulum yüzdesi)Evet – dinamik fonksiyon
Obstrüksiyon değerlendirme❌ Uygun değil✔ Diüretikli faz ile yapılır (Furosemid test)
GFR ölçümü✔ En iyi yöntemlerden biri
Akut piyelonefritEn duyarlı test
Renal skar taramasıAltın standart
VUR tanısıDolaylı (skar → reflü düşündürür)Dolaylı (akım bozukluğu)
Cerrahi öncesi değerlendirmeBöbrek katkısı (% fonksiyon)Akım ve obstrüksiyon
Ne zaman yapılır?Akut enfeksiyondan 2–3 ay sonra skar içinHer zaman yapılabilir
Radiasyon dozuDaha yüksekDaha düşük
Parankim kalitesi✔ Çok iyiOrta
Perfüzyon❌ göstermez✔ perfüzyon fazı vardır
En sık TUS sorusu“Renal skar? → DMSA”“Fonksiyon/GFR? → DTPA”

SPOTLAR

1) Renal skar için altın standart → DMSA

Skar varsa DMSA’da fotopenik alan olarak görülür.

2) Akut piyelonefrit → en duyarlı görüntüleme = DMSA

Hatta:

  • İlk 3–5 günde yapılmaz, 1–2 hafta sonra yapılır.

3) Obstrüksiyon / UPJ darlığı / diüretik renogram → DTPA

Üreteropelvik darlık için en sık sorulan test.

4) GFR ölçümü → DTPA

Dinamik olduğu için fonksiyon hesaplanır.

5) Böbrek katkısı (%)

  • DMSA → böbrek kortikal fonksiyon yüzdesini verir (örn: sağ %40 – sol %60).
  • Cerrahi planlama öncesi önemlidir.

6) Çocuk nefrolojisinin en önemli iki sintigrafisi

  • DMSA → skar
  • DTPA → fonksiyon/akım

Klinikte hangi durumda hangisi? (Hızlı karar algoritması)

Klinik DurumTercih Edilen Test
Akut ateşli ÜSE + APN şüphesiDMSA
Tekrarlayan ÜSE → skar araştırmasıDMSA
UPJ darlığıDTPA (diüretikli)
GFR hesaplanacakDTPA
Yenidoğanda hidronefroz değerlendirmesiDTPA
Atrofik böbrek katkısı araştırmaDMSA
Renovasküler HT şüphesiDTPA

Tuzak Noktalar

DMSA akut APN’de ilk günlerde yanlış negatif olabilir.

→ En doğru zaman: 1–2 hafta sonra.

DTPA, parankim kalitesini DMSA kadar iyi göstermez.

→ Skar için uygun değil.

MAG-3 vs DTPA

MAG-3 → tübüler sekresyon
DTPA → glomerüler filtrasyon