DEKTİN RESEPTÖRLERİ
Dektinler
- Lektin ailesine ait pattern-recognition receptor (PRR) grubudur.
- Özellikle dendritik hücreler ve makrofajlarda bulunur.
- Fungal patojenlerin tanınmasında en önemli reseptörlerdir.
1-DEKTİN-1
Ne tanır?
- Candida albicans’ın maya formundaki 1,3-β-D-glukanlarını
→ Maya formu = yuvarlak form
Ne işe yarar?
- β-glukan bağlanması → Syk kinaz yolak aktivasyonu
- CARD9 üzerinden NF-κB sinyali
- Th17 cevabı artar
- IL-17 & IL-22 üretimi yükselir
→ Nötrofil ve makrofaj aktivasyonu
Dektin-1 eksikliğinde?
- Mukokutanöz kandidiyazis ********
- Fungal enfeksiyonlara yatkınlık ***********
2-DEKTİN-2
Ne tanır?
- Candida albicans’ın HİF (filamentöz) formundaki mannan/oligosakkarit yapıları
→ Hif formu = invaziv form
Fonksiyon:
- Dektin-1’den bağımsız olarak
- Mannan tanıyan CLR (C-type lectin receptor) ailesinin üyesidir.
- Th17 yanıtının güçlenmesine katkı verir.
DEKTİN SİNYALİ
- Fungal hücre (Candida) ile temas
- Dektin-1 veya Dektin-2 ligand bağlaması
- Syk kinaz aktivasyonu
- CARD9 adaptör proteini devreye girer
- NF-κB aktivasyonu
- Th17 diferansiyasyonu (IL-6 + TGF-β ortamında)
- ↑ IL-17 üretimi
- ↑ Nötrofil & makrofaj aktivasyonu → fungus öldürme
CARD9 mutasyonu → invaziv kandidiyazis riski ***Önemli********
Candida ile Dektin ilişkisi
| Candida Formu | Tanıyan Reseptör | Not |
|---|---|---|
| Maya formu | Dektin-1 | 1,3 β-glukan |
| Hif/filament formu | Dektin-2 | Mannan / oligosakkarit |
DEKTİN – TH17 – FUNGAL İMMÜNİTE
Th17 eksikliği →
- Kronik mukokutanöz kandidiyazis
- Staphylococcus ve fungal enfeksiyonlara yatkınlık
IL-17 eksikliği →
- Deri ve mukozal Candida enfeksiyonlarında artış
EZBER CÜMLESİ
“Candida maya formu → Dektin-1 (β-glukan).
Candida hif formu → Dektin-2 (oligosakkarit).
Dektin → Syk–CARD9 → Th17 → IL-17 → nötrofil aktivasyonu.”