CD (Cluster of Differentiation) yüzey belirteçleri

yazar

YÜZEY BELİRTEÇLERİ

1-T ve B hücre belirteçleri

CD BelirteciHücre / İşlevKlinik Not – TUS Bilgisi
CD3T hücrelerinin temel reseptörüTüm T hücrelerinde (+).
CD7T hücrelerinde erken yüzey proteiniT lenfomalarında tanısal.
CD4Yardımcı T hücresiHIV’in bağlandığı reseptör.
CD8Sitotoksik T hücresiViral enfeksiyon ve tümör yanıtı.
CD19B hücre markerıTüm B-lenfositlerinde (+).
CD20B hücre markerıRituksimab hedefi.
CD21B hücreleri yüzeyiEBV bağlanma reseptörü.
CD81B hücresi ko-reseptörüHCV’nin B hücrelerine giriş reseptörü.

2-Makrofaj ve Dendritik Hücre Belirteçleri

CD BelirteciHücre / İşlevKlinik Not
CD14Makrofaj yüzeyinde TLR ile birlikte çalışırGram(-) LPS tanıma (TLR4 ile).
CD68Makrofaj markerıİmmünohistokimyada makrofajları boyamak için.
CD1a / CD1b / CD1cDendritik hücrelerdeLipit antijen sunumu, özellikle mycobacterium lipidleri.
CD1aLangerhans hücre markerıLangerhans cell histiocytosis tanısında (+).

3-NK Hücre Belirteçleri

CD BelirteciNot
CD16Antikor bağımlı hücresel sitotoksisite (ADCC)
CD56NK hücresi markerı
CD94 / NKG2MHC-I benzeri molekülleri tanır

4-Plazma Hücresi – Hematolojik Markerlar

CD BelirteciHücreKlinik Not
CD38Plazma hücrelerinde (+)Multipl miyelom tedavisinde daratumumab hedefi.
CD138Plazma hücresi markerıPlazma hücreli tümörlerde pozitif.

5-Monosit / Granülosit Markerları

CD BelirteciHücre
CD13, CD33Miyeloid soylu hücreler
CD15Granülosit markerı
CD11b / CD18Lökosit adezyonunda görevli (LAD tip 1 = CD18 eksikliği)

6-Diğer Önemli CD’ler

CDKlinik Bilgi
CD25IL-2 reseptörü – Treg hücresinde (+).
CD30Reed–Sternberg hücrelerinde (+).
CD34Hematopoetik kök hücre markerı.
CD55 / CD59DAF ve MIRL → PNH’da eksik.
CD40 / CD40LB hücre aktivasyonu; eksikliği → Hiper IgM sendromu.
CD47“Beni yeme” sinyali → makrofaj inhibisyonu.
CD95 (Fas) yada FasL, CD95L veya Apo-1L olarak da bilinirApoptoz yolu; eksikliği → ALPS “Autoimmune LymphoProliferative Syndrome”

Anormal Fas-FasL sinyallemesi, otoreaktif T hücreleri ve B hücrelerinin hayatta kalmasıyla ilişkilendirilmiştir ve bu da periferik bağışıklık toleransının bozulmasına yol açmıştır. 

Bu bağlamda en iyi çalışılmış bozukluklardan biri, lenfositoza ve otoimmün hastalığın ortaya çıkmasına yol açan, Fas veya FasL’deki mutasyonlardan kaynaklanan genetik bir bozukluk olan otoimmün lenfoproliferatif sendromdur (ALPS). 

Benzer şekilde, azalmış FasL fonksiyonu, kendi kendine reaktif hücrelerin bozulmuş apoptozunun hastalık etyolojisinde rol oynadığı sistemik lupus eritematozus (SLE) ile ilişkilendirilmiştir. 

CD’lerin kısa özeti

  • CD3, CD7 → T hücre markerları
  • CD45 → tüm lökositlerde
  • CD38 → plazma hücresi
  • CD68 → makrofaj
  • CD14 → makrofaj + TLR4 eş reseptörü
  • CD21 → EBV reseptörü (B hücresi)
  • CD81 → HCV’nin giriş reseptörü (B hücresi)
  • CD1 → dendritik hücrelerin lipid/şeker antijen sunumu için özel markerı