Haemophilus türleri;
- Küçük, gram negatif kokobasiller,
- Fakültatif anaerop,
- Kanlı (çikolata) agarda üreyen,
- X (hemin) ve V (NAD) faktörlerine bağımlı bakterilerdir.
Genellikle solunum yolları, konjonktiva, veya genital bölge mukozasında bulunurlar.
1. Haemophilus aegyptius
| Özellik | Açıklama |
|---|---|
| Yakın ilişkili tür | H. influenzae biyotip-3 ile yakın akrabadır. |
| Hastalıklar | – Brezilya purpura ateşi (Brazilian purpuric fever) → nadir ama ölümcül – Purpura + menenjit + bakteremi ile seyreder. |
| Göz tutulumu | Pürülan konjonktivit (pembe göz hastalığı) yapabilir. Özellikle çocuklarda “H. aegyptius konjonktiviti”. |
| Bulaş yolu | Göz sekresyonları veya kontamine ellerle temas. |
| Üreme gereksinimi | X + V faktörü gerekir (tıpkı H. influenzae gibi). |
2. Haemophilus parainfluenzae
| Özellik | Açıklama |
|---|---|
| Yerleşim yeri | Normal solunum yolu florasında bulunur. |
| Virülans | Genellikle düşük virülanslıdır, ancak oportunistik patojen olabilir. |
| Hastalıklar | – Endokardit – Sinüzit – Bronşit – Otitis media |
| Üreme gereksinimi | Sadece V faktörü (NAD) gerekir, X faktörüne ihtiyaç duymaz. |
| Kültür farkı (TUS sorusu!) | Çikolata agarda yalnızca V faktörü eklenirse ürer; X faktörü eklenirse üreme olmaz. |
Haemophilus Türlerinin Faktör Gereksinimi Özeti
| Tür | X faktörü (hemin) | V faktörü (NAD) | Klinik önemi |
|---|---|---|---|
| H. influenzae | ✅ | ✅ | Epiglottit, menenjit, pnömoni, otitis media |
| H. ducreyi | ✅ | ❌ | Şankroid (genital ülser) |
| H. aegyptius | ✅ | ✅ | Pürülan konjonktivit, Brezilya purpura ateşi |
| H. parainfluenzae | ❌ | ✅ | Solunum yolu enfeksiyonları, endokardit |
Klinik Püf Noktalar
| İpucu | Açıklama |
|---|---|
| “Pembe göz hastalığı” → | H. aegyptius |
| “Şankroid” → | H. ducreyi |
| “Epiglottit, menenjit (çocuk)” → | H. influenzae tip b |
| “X faktörü gerekmez, V yeterli” → | H. parainfluenzae |
| “Brezilya purpurik ateşi” → | H. aegyptius (biyotip-3) |