Opioid Antagonistleri Karşılaştırma Tablosu

ÖzellikNaloksonNaltreksonNalmefen
Reseptör etkisiμ antagonisti (δ/κ zayıf)μ antagonisti (δ/κ zayıf)μ antagonisti, κ kısmi antagonizm/antagonist etki
Kullanım amacı (ana)Akut opioid doz aşımı (solunum depresyonu)Opioid bağımlılığında nüks önleme, alkol bağımlılığıAlkol kullanım bozukluğu (özellikle “ihtiyaç olduğunda”/as-needed; AB’de onaylı)
Uygulama yoluIV/IM/SC, intranasalOral günlük (50 mg), IM depo aylık (380 mg)Oral (18 mg, içmeden 1–2 saat önce; AB); IV form geçmişte bazı ülkelerde
Etkinin başlangıcıDakikalar içinde1–2 saat1–2 saat
Yarı ömür / Süre30–90 dk / etki 30–60 dk (tekrar doz gerekebilir)4–6 saat (aktif metabolit 6β-naltrekzol ≈ 13 saat); reseptör blokajı 24–72 saat8–12 saat; klinik etki ~24 saat
PotensKısa etkili, kurtarma ajanıDaha potent ve uzun etkiliNaltreksona yakın/biraz daha potent; κ üzerindeki etkisi alkol craving’ini azaltmada önemli
Başlıca yan etkilerAkut yoksunluk (opioid kullanıcıda), hipertansiyon, ajitasyonBulantı, baş ağrısı, karaciğer enzim ↑, uykusuzlukBulantı, baş dönmesi, insomnia; nadiren disfori
Kontrendikasyon/uyarıOpioid bağımlıda yoksunluğu tetikler (acilde göze alınır)Aktif opioid kullanımı, akut hepatit/ileri KKY; tedavi öncesi opioid kesilmiş olmalıŞiddetli karaciğer veya böbrek yetmezliği; eşzamanlı opioid kullanımında yoksunluk riski
Klinik ipucuAşırı dozda tekrar doz ya da infüzyon gerekebilir (etkisi kısa)Detoks sonrası idame; alkolde içme miktarını ve nüksü azaltırAB’de “as-needed” içmeden önce; alkolde craving ve tüketimi azaltır

Püf Noktaları

  • Acil aşırı dozNalokson (kısa etkili; nüks solunum depresyonu için izlem & tekrar doz).
  • Detoks sonrası opioid nüksünü önlemeNaltrekson (oral/IM depo).
  • Alkol kullanım bozukluğuNaltrekson veya Nalmefen (Nalmefen AB’de “ihtiyaç anında” rejimle).
  • Üçü de opioid alan hastada yoksunluk başlatabilir; naltrekson/nalmefen başlamadan opioid kesildiği ve idrar testi negatif olduğu doğrulanmalı.
  • Naltrekson başlarken ve sürdürürken AST/ALT izlenir (hepatotoksisite riski).