Vestibüler Sistem Yapıları ve Fonksiyonları

1-Semisirküler Kanallar – Krista ampullaris

• Her kanalın genişlemiş kısmında ampulla bulunur.
• Burada krista ampullaris ve üzerindeki kupula vardır.
• Fonksiyon:
  • Rotasyonel (açısal) hızlanmayı algılar.
  • Özellikle horizontal eksende başın dönme hareketi (örneğin “hayır” hareketi) → horizontal semisirküler kanal.
  • Diğer kanallar da ilgili eksenlerde rotasyonu algılar (anterior & posterior kanallar).

2-Otolit Organları – Makula yapıları

• Utrikulus makula:
  • Horizontal düzlemde doğrusal hızlanmayı algılar.
  • Örn: araba ileri-geri hareketi.
• Sakkulus makula:
  • Vertikal düzlemde doğrusal hızlanmayı algılar.
  • Örn: asansörle yukarı-aşağı hareket.

3-Otolitik membran ve otolitler

• Makula hücrelerinin üzerinde otolitik membran ve otokonialar (CaCO₃ kristalleri) bulunur.
• Benign Paroksismal Pozisyonel Vertigo (BPPV):
  • Otolitlerin yerinden kopup semisirküler kanala kaçması → baş hareketi ile ani vertigo atakları.

Klinik Bağlantılar

• Krista ampullaris (semisirküler kanallar): Baş dönmesi, nistagmus.
• Utrikulus: Arabada hızlanma-hız kesilme hissi.
• Sakkulus: Asansörde ani düşme hissi.
• BPPV: Tipik olarak Dix-Hallpike testi ile tetiklenen vertigo.