| Kategori | Mekanizma | Örnekler |
|---|---|---|
| Östrojen artışı | Östrodiol üretimi veya metabolizmasında artış → Testosteron/Östrojen dengesi bozulur | Testis tümörleri (Sertoli, Leydig, hCG salgılayan tümörler), Karaciğer hastalıkları (alkolik / non-alkolik siroz), Endokrin bozukluklar (hipertiroidi, hipotiroidi), Malnütrisyon (protein-yağ eksikliği) |
| Testosteron azalması | Androjen üretimi azalır | Klinefelter sendromu, Yaşlanma, Kronik böbrek yetmezliği, Primer testis yetmezliği |
| İlaçlar (çok önemli) | Anti-androjen etki veya östrojen benzeri etki | Spironolakton, Digoksin, Ketokonazol, Simetidin, Finasterid, Sitotoksik ilaçlar |
| Fizyolojik | Normal dönemde hormonal dengesizlik | Yenidoğan, Puberte, İleri yaş |
Klinik ipucu:
- Testis tümörü + jinekomasti görülürse → özellikle hCG salgılayan tümör düşünülür.
- Siroz jinekomastiye sık neden olur çünkü karaciğer östrojen metabolizmasını yapamaz.
- Klinefelter → Testosteron düşük, FSH/LH yüksek → testis küçük, sert.