TBSRTC 2023 – Temel Güncellemeler
Altı Tanı Kategorisi ve Tutarlı Nomenklatür
- 2023’teki üçüncü baskıda, sistem sadeleştirildi ve her kategoriye yalnızca bir isim verildi:
- Nondiagnostic
- Benign
- Atypia of Undetermined Significance (AUS)
- Follicular Neoplasm (FN)
- Suspicious for Malignancy (SFM)
- Malignant
- AUS, artık iki alt kategoriye ayrıldı: AUS–nuclear atypia ve AUS–other. Bu ayrım, malignite riskini daha hassas öngörmeye yarıyor.
Malignite Riski (ROM) ve Yönetim Önerileri
| Kategori | Ortalama ROM (aralık) | Önerilen Yönetim |
|---|---|---|
| Nondiagnostic (I) | ~13 % (5–20) | Ultrasound eşliğinde yeniden FNAB |
| Benign (II) | ~4 % (2–7) | Klinik + ultrason takip |
| AUS (III) | ~22 % (13–30) | Tekrar FNAB ya da moleküler test / lobektomi |
| Follicular Neoplasm (IV) | ~30 % (23–34) | Moleküler test veya diagnostik lobektomi |
| Suspicious for Malignancy (V) | ~74 % (67–83) | Moleküler test, lobektomi veya near-total tiroidektomi |
| Malignant (VI) | ~97–100 % | Cerrahi müdahale (lobektomi/near-total tiroidektomi) |
Pediatrik Tiroid Nodüllerinde Kullanım
- 2023 baskı, çocuk hastalardaki tiroid nodülleri için de özel ROM verileri ve yönetim önerileri sunuyor. Pediatric nodüllerde malignite riski genel olarak daha yüksek seyredebiliyor.PubMed
Moleküler Testler ve WHÖ’ye Uyum
- 2023 sistem, 2022 WHO Tiroid Neoplazmaları Sınıflandırması ile uyumlu olacak şekilde yeni histopatolojik terimlere yer veriyor.
- Ayrıca, sitolojiye dayalı moleküler ve alternatif testlerin kullanımı için yeni bölümler eklendi.
Vaka Sorusu
Vaka: 40 yaşında kadın hastada yapılan tiroid FNAB sonucu: Bethesda III – AUS–nuclear atypia.
Ortalama malignite riski nedir ve bir sonraki adım ne olmalıdır?A) ~4 % → Klinik takip yeterli
B) ~22 % → Moleküler test veya yeniden FNAB
C) ~30 % → Lobektomi
D) ~74 % → Near-total tiroidektomi
E) ~97 % → Total tiroidektomi gereken tanı
Cevap: B) ~22 % – Bu alt kategori olan AUS–nuclear atypia, malignite riskinin daha yüksek olduğunu gösterir; bu nedenle moleküler test veya tekrar FNAB önerilir
2023 Bethesda Sistemi (TBSRTC), tiroid nodüllerinin iğne aspirasyon biyopsisi (İİAB) sonuçlarını standart bir şekilde raporlamak için kullanılan uluslararası bir sınıflandırma sistemidir. İlk olarak 2010 yılında yayınlanan sistemin 2017 ve son olarak 2023 yılında revize edilen üçüncü baskısı, tiroid sitopatolojisi alanında önemli güncellemeler getirmiştir.
Bu sistemin temel amacı, patologlar, endokrinologlar ve cerrahlar arasında ortak bir dil oluşturarak, tiroid nodüllerinin kanser riskini belirlemeyi ve hasta yönetimi kararlarını standart hale getirmeyi sağlamaktır.
2023 Bethesda Sistemi’nin (TBSRTC) Ana Kategorileri ve Güncellemeler:
Sistem, her biri belirli bir malignite (kanser) riski taşıyan altı ana tanı kategorisinden oluşur:
- Tanısal Olmayan/Yetersiz (Nondiagnostic):
- Örnek, değerlendirme için yeterli hücre içermez.
- 2023 Güncellemesi: “Yetersiz” (Unsatisfactory) terimi artık kullanılmamaktadır. Sadece “Tanısal Olmayan” (Nondiagnostic) terimi önerilmektedir.
- Benign (İyi Huylu):
- Tiroidin iyi huylu hastalıklarıyla (örneğin, kolloid nodüller, tiroidit) uyumlu örneklerdir.
- Malignite Riski: Düşük (%2-7).
- Önerilen Yönetim: Klinik ve ultrasonografik takip.
- Belirsiz Anlamda Atipi (AUS – Atypia of Undetermined Significance):
- Hücrelerde kesin iyi veya kötü huylu olarak sınıflandırılamayan hafif atipiler bulunur.
- 2023 Güncellemesi: Bu kategori, malignite riskine göre iki alt gruba ayrılmıştır:
- AUS-nükleer atipi: Daha yüksek malignite riski taşır.
- AUS-diğer atipi: Daha düşük malignite riski taşır.
- Malignite Riski: %13-30 aralığında olabilir ve alt gruplara göre değişir.
- Önerilen Yönetim: Moleküler testler, tekrarlayan biyopsi veya cerrahi (tanısal hemilektomi).
- Foliküler Neoplazm Şüphesi (Suspect for Follicular Neoplasm):
- Foliküler hücrelerden köken alan bir tümörden şüphelenilen durumlardır. Bu durum iyi huylu bir adenom da olabilir, kanser de olabilir.
- 2023 Güncellemesi: Malignite riski ve moleküler testlerin kullanımı daha net belirtilmiştir.
- Malignite Riski: %23-34.
- Önerilen Yönetim: Moleküler testler veya tanısal cerrahi.
- Malignite Şüphesi (Suspicious for Malignancy):
- Papiller tiroid kanseri gibi maligniteye dair güçlü belirtiler içerir, ancak kesin olarak malign tanısı konulamaz.
- Malignite Riski: %67-83.
- Önerilen Yönetim: Genellikle cerrahi (tiroidektomi).
- Malign (Kötü Huylu):
- Örnek, kesin olarak kötü huylu bir tümör tanısı koymak için yeterlidir (örneğin, papiller tiroid kanseri).
- Malignite Riski: Yüksek (%97-100).
- Önerilen Yönetim: Cerrahi.
2023 Revizyonunun Önemli Yenilikleri:
- Moleküler Testlerin Entegrasyonu: Özellikle “Belirsiz Anlamda Atipi” (AUS) ve “Foliküler Neoplazm Şüphesi” (SFN) kategorilerindeki nodüllerin daha doğru risk değerlendirmesi için moleküler testlerin kullanımına daha fazla vurgu yapılmıştır.
- “AUS” Kategorisinin Alt Sınıflandırılması: En önemli değişikliklerden biri, AUS kategorisinin “nükleer atipi” ve “diğer atipi” olarak alt gruplara ayrılmasıdır. Bu, sitopatolog ve klinisyenler arasında daha iyi bir iletişim ve daha kişiselleştirilmiş hasta yönetimi sağlar.
- Terminoloji ve Uyum: Dünya Sağlık Örgütü’nün (WHO) 2022 Tiroid Neoplazmları Sınıflandırması ile uyumlu hale getirilmiş ve terminolojik karışıklıkları gidermek amacıyla bazı terimlerin kullanımı standardize edilmiştir.
- Pediyatrik Hastalar İçin Kılavuzlar: Çocuk hastalarda tiroid nodüllerinin değerlendirilmesi ve yönetimine yönelik özel bölümler eklenmiştir.
TBSRTC 2023, tiroid nodüllerinin sitopatolojik değerlendirmesinde modern bir yaklaşım sunarak, hasta yönetimini daha güvenilir ve standart hale getirmeyi hedeflemektedir.
