Rektus kılıf hematomu, direk olarak kas liflerinden değil, rektus kası içindeki epigastrik arter ve venden kaynaklanan kanamalardan gelişir. Travma sonrası veya değişik hastalıklar sonucu spontan olarak gelişebilir. Kollajen doku hastalıklarında, tifoda, hemofili gibi bazı hemostaz bozukluklarında, antikoagülan tedavi alan hastalarda, konvülziyon geçiren hastalarda spontan hematom gözlenebilir. Kadınlarda erkeklere göre daha sık olup en fazla 50’li yaşlarda görülür. Genellikle alt kadranlarda özellikle sağda lokalizelidir. Ani başlayan, keskin ve giderek artan ağrı vardır, iştahsızlık, bulantı, nadiren kusma, taşikardi, hafif ateş ve lökositoz saptanabilir. Hematomun büyüklüğüne göre karın duvarında kitle palpe edilebilir. Eğer varsa, kitle hassastır ve orta hattı geçmez. Yatak istirahatı ve analjezik tedavisi ile konservatif olarak tedavi edilebilir. Hematom büyüyorsa yada tanıda zorluk veya şüphe varsa cerrahi tedavi yapılabilir. Akut gelişiyor olması ve aynı gün kitlenin saptanması apse veplastron olasılığını ekarte ediyor. Çekum karsinomda karında kitle saptanabilir ama akut apendisite benzer böyle bir tablo genellikle yoktur. ****Carnett testi: Karın kasını kasınca ağrı artıyorsa, karın duvarı kaynağı düşünülür. RKH’da pozitif olur

Rektus Kılıf Hematomu:

  • Kökeni: Rektus kılıf hematomu, doğrudan kas liflerinin yırtılmasından ziyade, rektus kası içindeki epigastrik arter veya venden kaynaklanan kanamalar sonucu gelişir. Bu, kanamanın kaynağının damarsal olduğunu vurgular.
  • Oluşum Nedenleri:
    • Travma Sonrası: Karın bölgesine alınan darbeler, zorlu öksürük nöbetleri, şiddetli kusma veya ağır kaldırma gibi travmatik olaylar tetikleyici olabilir.
    • Spontan Gelişim: Bazı durumlarda belirgin bir travma olmadan da ortaya çıkabilir. Bu spontan gelişimin ardında yatan çeşitli faktörler vardır:
      • Kollajen Doku Hastalıkları: Bağ dokusunu etkileyen sistemik hastalıklar damar bütünlüğünü bozabilir.
      • Tifo: Ciddi enfeksiyonlar damar duvarlarında zayıflığa yol açabilir.
      • Hemofili gibi Hemostaz Bozuklukları: Kan pıhtılaşma sistemindeki bozukluklar kanama riskini artırır.
      • Antikoagülan Tedavi Alan Hastalar: Kan sulandırıcı ilaçlar, pıhtılaşma mekanizmasını etkileyerek kanama eğilimini yükseltir. Bu grup, spontan hematomlar açısından özellikle risk altındadır.
      • Konvülziyon Geçiren Hastalar: Nöbetler sırasında meydana gelen şiddetli kas kasılmaları damarları zorlayabilir.
  • Demografik Özellikler: Kadınlarda erkeklere göre daha sık görülür ve en fazla 50’li yaşlarda (menopoz sonrası dönemde) pik yapar.

Klinik Bulgular

  • Lokalizasyon: Genellikle karın alt kadranlarında, özellikle de sağ tarafta lokalizedir. Bu, akut apandisit gibi diğer acil karın tablolarıyla karışmasına neden olabilir.
  • Ağrı: Ani başlayan, keskin ve giderek artan bir ağrı tipiktir. Ağrı, karın kaslarının kasılmasıyla (örn. öksürme, germe) şiddetlenebilir.
  • Sistemik Belirtiler: İştahsızlık, bulantı, nadiren kusma, taşikardi (hızlı kalp atışı), hafif ateş ve lökositoz (beyaz kan hücrelerinde artış) gibi inflamatuar yanıta işaret eden belirtiler saptanabilir.
  • Karın Duvarında Kitle: Hematomun büyüklüğüne bağlı olarak karın duvarında ele gelen bir kitle palpe edilebilir.
    • Bu kitle hassastır.
    • En önemli ayırıcı tanı özelliklerinden biri, kitlenin orta hattı geçmemesi ve rektus kasının anatomik sınırları içinde kalmasıdır.

Tanı ve Tedavi

  • Tanı: Klinik şüphe durumunda, ultrasonografi (USG) veya Bilgisayarlı Tomografi (BT) gibi görüntüleme yöntemleri tanıyı doğrulamada çok etkilidir.
  • Tedavi:
    • Çoğu rektus kılıf hematomu vakası konservatif olarak tedavi edilebilir. Bu, yatak istirahati ve analjezik (ağrı kesici) tedaviyi içerir.
    • Eğer hematom büyümeye devam ediyorsa, şiddetli anemiye yol açıyorsa veya tanıda güçlük / şüphe varsa, cerrahi tedavi (hematomun boşaltılması ve kanayan damarın bağlanması) gerekebilir.

Ayırıcı Tanı Notları

  • Akut Gelişim ve Aynı Gün Kitle Saptanması: Rektus kılıf hematomu genellikle akut gelişir ve kitle aynı gün içinde fark edilebilir hale gelir. Bu özellikler, genellikle daha yavaş gelişen ve daha uzun sürede belirginleşen apse veya plastron (inflamatuar kitle) olasılığını ekarte etmeye yardımcı olur.
  • Çekum Karsinomu: Çekum karsinomu (kalın bağırsağın başlangıç kısmının kanseri) karında kitleye neden olabilir, ancak genellikle rektus kılıf hematomunda görülen akut apandisite benzer ani ve şiddetli bir tabloyla ortaya çıkmaz. Genellikle daha kronik semptomlar (kilo kaybı, bağırsak alışkanlıklarında değişiklik) gösterir.

Rektus kılıf hematomu, doğru tanısı konulmadığında gereksiz cerrahi müdahalelere yol açabilen, ancak doğru yönetildiğinde prognozu genellikle iyi olan bir durumdur.