Tanım ve Embriyoloji
Persistent stapedial arter (PSA), embriyolojik dönemde normalde involüsyona uğraması gereken stapedial arterin kalıcılık göstermesidir.
Stapedial arter, fetal dönemde: Internal karotid arter (ICA)‘den köken alır.
Stapes halkası (obturator foramen) içinden geçer.
Orta kafa tabanında dallanarak maksiller ve mandibuler arterlere katkı sağlar.
Normalde bu arter, gelişimin ilerleyen aşamalarında external karotid arter (ECA) sistemine dönüşür ve involüsyon gösterir.
Klinik Önemi
Asemptomatik olabilir ve tesadüfen saptanır.
Orta kulak cerrahisi (stapedotomi) sırasında kanama riski oluşturabilir.
İşitme kaybı (özellikle iletim tipi) veya pulsatil tinnitus yapabilir.
Radyolojik olarak temporal kemik BT’de stapes içinden geçen arteriyel yapı görülebilir.
Radyolojik ve Anatomik Bulgular
BT Anjiyografi/MRI: Stapes üzerinde veya içinden geçen anormal vasküler yapı. Internal karotid arterden direkt çıkan bir dal.
Otoskopik Muayene: Timpanik membranda pulsasyon görülebilir.
Ayırıcı Tanı
Glomus timpanikum tümörü
Aberran internal karotid arter
Hipervasküler orta kulak lezyonları
Tedavi
Asemptomatikse tedavi gerekmez. Cerrahi gerektiren durumlarda (stapes cerrahisi) önceden tanı konulması kritiktir. Endovasküler yaklaşım gerekebilir.
Özet:
PSA, nadir bir vasküler anomalidir.
Stapes cerrahisinde intraoperatif kanama riski nedeniyle önemlidir.
BT/MRI ile tanı konur, çoğu zaman asemptomatiktir.
Persistent stapedial artery (PSA), embriyolojik dönemde normalde gerilemesi gereken stapedyal arterin kalıcı kalması durumudur. Nadir görülen bir konjenital vasküler anomalidir ve genellikle orta kulak anatomisiyle ilgilidir.
Embriyolojik Arka Plan: Embriyonik dönemde 2. aortik ark’tan kaynaklanan stapedyal arter, yüz ve orta beyin yapılarını besler. Normalde 10. gestasyon haftasında geriler ve yerini dış ve orta meningeal arter gibi erişkin yapılar alır Eğer gerilemezse, persistan stapedyal arter olarak kalır.
Anatomi ve Klinik Bulgular: PSA genellikle timpan boşlukta, stapes’in üzerinde ince, arteriyel bir yapı şeklinde seyreder. Klinik olarak çoğu zaman asemptomatiktir. Semptomatik vakalarda görülebilecekler:
Pulzatil tinnitus (nabızla uyumlu kulakta uğultu) İletim tipi işitme kaybı (özellikle stapes cerrahisinde fark edilir) Stapes cerrahisi sırasında kanama riski (önceden fark edilmezse tehlikeli olabilir)
Tanı Yöntemleri:
BT (Kemik Pencereli Temporal Kemik Tomografisi): İnce vasküler yapı, foramen spinosum yokluğu, anormal vasküler yollar görülebilir.
MR Anjiyografi: Vasküler anomalinin seyrini gösterebilir.
Otoskopi/Operasyon sırasında fark edilmesi de mümkündür.
Klinik Önemi: Cerrahi işlem öncesi fark edilmezse, özellikle stapedektomi veya kulağa yönelik cerrahilerde: Şiddetli kanama riski, Orta kulak anatomisinin yanlış anlaşılmasıdır. Bu nedenle önceden tanı konması büyük önem taşır.
Ayırıcı Tanı:
- Aberran internal karotid arter
- Glomus jugulare tümörü
- Diğer vasküler anomaliler
Tedavi:
- Semptom yoksa tedavi gerekmez.
- Şiddetli tinnitus veya cerrahi gerekçeler varsa:
- Endovasküler embolizasyon (nadir)
- Cerrahi rezeksiyon (çok dikkatli yapılmalıdır)
Kalıcı stapedial arter ( PSA ) , insan anatomisindeposterior auriküler arterin stapedial dalının veya kısaca stapedial arterin, gebeliğin ilk on haftasından sonra fetüsün kulağının içinde kaldığı nadir bir anomalidir . Anomalisi olan kişilerin çoğu için sorun teşkil etmese de, işitme güçlüğüne neden olabilir .
Gebelik sırasında , stapedial arter, ikinci aort arkının dorsal dalındaki hyoid arterin bir dalı olarak başlar ve bu dal da internal karotid artere bağlanır . Stapedial arter, stapesten geçtikten sonra iki damara ayrılır, supraorbital dal ve maksillomandibular dal; ikincisinin daha küçük bir mandibular dalı vardır. İlki daha sonra oftalmik arterle anastomoz yapar ve orta meningeal arter olur , ikincisi ise external karotid arterin internal maksiller dalıyla anastomoz yapar ve sırasıyla inferior alveolar arter ve infraorbital arter olur