Karın ağrısı bulunan AlDS’li bir hastanın yapılan üst gastrointestinal endoskopik incelemesinde corpusda kırmızı mor renkli, kalınlaşmış bir pili görülmüştür. Aynı lezyona ağız tabanında da rastlanıyor.
Bu hastada en olası tanı aşağıdakilerden hangisidir?
A) Pankreatik rest
B) Gastrik antral vasküler ektazi
C) Menetrier hastalığı
D) Kaposi sarkomu
E) Dielufey ülseri
Karın ağrısı bulunan AIDS’li bir hastanın üst gastrointestinal endoskopik incelemesinde midede (corpusda) kırmızı-mor renkli, kalınlaşmış bir pili (katlantı) ve aynı lezyona ağız tabanında da rastlanması durumunda en olası tanı Kaposi sarkomu‘dur.
AIDS ve Kaposi Sarkomu
Kaposi sarkomu (KS), AIDS hastalarında sık görülen ve bağışıklık sistemi baskılanmış bireylerde ortaya çıkan, insan herpes virüsü 8 (HHV-8) veya Kaposi sarkomu ilişkili herpes virüsü (KSHV) ile ilişkili bir vasküler tümördür. AIDS’in tanımlayıcı hastalıklarından (AIDS defining illness) biridir.
Klinik Bulgular ve Özellikleri:
Tipik Lezyonlar: KS lezyonları genellikle deride kırmızı, mor veya kahverengi renkli makül (leke), papül (kabartı), nodül (yumru) veya plaklar şeklinde ortaya çıkar. Bu lezyonlar, yeni oluşan kan damarlarının ve inflamatuar hücrelerin çoğalmasıyla oluşur.
Yayılım: KS sadece ciltle sınırlı kalmayıp, mukozalarda (ağız içi, gastrointestinal sistem) ve iç organlarda (akciğerler, lenf nodları gibi) da görülebilir.
Hastanın Klinik Tablosunun Değerlendirilmesi
AIDS Hastası Olması: AIDS’li hastalarda bağışıklık sistemi ciddi şekilde baskılanmıştır, bu da HHV-8’in fırsatçı bir enfeksiyon gibi aktive olmasına ve KS gelişimine zemin hazırlar.
Gastrointestinal Lezyon: Endoskopide corpusda görülen “kırmızı mor renkli, kalınlaşmış bir pili” (katlantı) tarifi, KS’nin mide mukozasındaki tipik görünümüne uyar. KS lezyonları, mukoza altında yerleştiğinde katlantı kalınlaşması şeklinde kendini gösterebilir ve vasküler yapıları nedeniyle kırmızı-mor renkte olabilirler.
Oral Kavite Lezyonu: Aynı lezyonun “ağız tabanında da rastlanması” bilgisi, tanıyı daha da güçlendirir. Ağız boşluğu, KS’nin en sık görüldüğü mukozal bölgelerden biridir ve özellikle sert damakta, diş etlerinde veya ağız tabanında mor-kırmızı renkli lezyonlar olarak ortaya çıkar.
Bu iki lokalizasyondaki (mide ve ağız) karakteristik lezyonlar, AIDS öyküsü ile birleştiğinde Kaposi sarkomunu en olası tanı haline getirir.
Diğer Seçenekler Neden Daha Az Olası?
A) Pankreatik rest: Ektopik pankreas dokusu olarak da bilinir. Genellikle asemptomatiktir ve endoskopide sarımsı bir nodül olarak görülür. Kırmızı-mor renk veya ağız tabanında eşlik eden lezyonlarla ilgili değildir.
B) Gastrik antral vasküler ektazi (GAVE – Karpuz Mide): Antrumda (midemin alt kısmı) uzunlamasına, kırmızı, vasküler çizgilenmelerle karakterize bir durumdur. Kronik kanamaya ve anemiye neden olabilir. Ancak KS’deki gibi kalınlaşmış pili veya ağız tabanında lezyonlarla ilişkili değildir ve AIDS hastalarında tipik olarak bu şekilde görülmez.
C) Menetrier hastalığı: Mide mukozasında dev katlantıların oluştuğu nadir bir durumdur. Hipoklorhidri (mide asidi azlığı) ve protein kaybı ile seyreder. Kırmızı-mor renkli lezyonlar veya ağız içi tutulumu ile ilişkili değildir.
E) Dieulafoy ülseri: Genellikle mide fundusunda veya proksimalde, normal mukozanın altında yer alan anormal bir arterin erozyonu sonucu oluşan nadir bir kanama nedenidir. Endoskopide küçük bir mukoza defekti veya aktif kanama olarak görülür. Belirgin bir kitle veya ağız içi lezyonlarla ilişkili değildir.
Bu bulgular ışığında, AIDS’li bir hastada mide ve ağızda görülen kırmızı-mor renkli, vasküler görünümlü lezyonlar, Kaposi sarkomu için oldukça patognomoniktir.
—————-
AIDS’li bir hastada karın ağrısı, üst GIS endoskopisinde corpusda kırmızı-mor renkli kalınlaşmış pililer, ağız tabanında benzer lezyonların olması durumunda en olası tanı:
D) Kaposi sarkomu
Kaposi sarkomu, Human Herpesvirüs 8 (HHV-8) ile ilişkilidir ve immünsüprese (özellikle AIDS’li) bireylerde sık görülür.
Mukokutanöz yayılım gösterir: deri, ağız mukozası, GIS, akciğer.
Endoskopide:
- Morumsu-kırmızı renkte
- Nodüler veya plak şeklinde
- Mukozal kalınlaşma ve vaskülarite izlenebilir
Ağız tabanı: Kaposi sarkomunun en sık görüldüğü bölgelerden biridir.
Karın ağrısı: GİS tutulumu olan hastalarda yaygın semptomdur.
Diğer seçeneklerin dışlanması:
A) Pankreatik rest: Genellikle sessizdir; endoskopide küçük nodül görünümündedir.
B) Gastrik antral vasküler ektazi (GAVE): “Watermelon stomach” olarak bilinir; antrumda çizgisel kırmızı alanlarla seyreder, corpus değil.
C) Menetrier hastalığı: Hipertrofik gastrit, protein kaybettirici enteropati ile seyreder; kırmızı-mor değil, beyaz-gri kalın mukozal kıvrımlar olur.
E) Dieulafoy ülseri: Masif kanamalara neden olan, mukozada belirgin lezyon bırakmayan geniş anormal arter; fokal, mukozal kırmızı mor yapı ile uyumlu değildir.
———-
Kaposi sarkomu (KS):
AIDS ile ilişkili en sık görülen malign vasküler tümördür. Etken: Human Herpesvirus-8 (HHV-8). Endoskopik bulgu: Kırmızı-mor renkli, plak veya nodüler lezyonlar (mukoza altında kanamaya eğilimli vasküler proliferasyon).
Tutulum bölgeleri: Ağız mukozası (sık), Mide (corpus),Deri, akciğer, lenf nodları.
AIDS’li hastalarda dissemine tutulum yapar.
Diğer Seçeneklerin Değerlendirilmesi:
A) Pankreatik rest: Heterotopik pankreas dokusu (genellikle antral bölgede submukozal nodül). Mor renkli veya yaygın lezyon yapmaz.
B) Gastrik antral vasküler ektazi (GAVE): “Watermelon stomach” (antrumda longitudinal kırmızı çizgilenmeler). Corpus tutulumu ve ağız lezyonu olmaz.
C) Menetrier hastalığı: Dev hypertrofik gastropati (kalınlaşmış mukoza kıvrımları). Renk değişikliği ve ağız lezyonu yapmaz.
E) Dielafoy ülseri: Submukozal arterin erozyonu (genellikle küçük, soliter ülser). Yaygın mor renkli lezyon veya ağız tutulumu olmaz.
Sonuç: AIDS’li bir hastada mide corpusunda kırmızı-mor plaklar + ağız tutulumu → Kaposi sarkomu (HHV-8 ilişkili).
Deri lezyonları da eşlik edebilir.
Doğru yanıt: D) Kaposi sarkomu