Boynunda şişlik şikayeti ile başvuran 30 yaşında kadın hastanın boynunda palpe edilen tiroid nodülü nedeniyle tetkikleri yapılıyor. Ötiroid olan hastanın teknesyum 99m ile yapılan tiroid sintigrafısinde tek soğuk nodül tespit ediliyor.
Bu lezyonun ayırıcı tanısında aşağıdakilerden hangisi düşünülmez?
A) Karsinom
B) Fonksiyonel olmayan adenom
C) Kist
D) Kolloid nodül
E) Hiperfonksiyone nodül
Boynunda şişlik ile başvuran, ötiroid olan ve sintigrafide tek soğuk nodülü olan 30 yaşındaki bir kadın hastada, bu lezyonun ayırıcı tanısında E) Hiperfonksiyone nodül düşünülmez.
Tiroid Nodülleri ve Sintigrafi
Tiroid nodülleri, tiroid bezinde oluşan anormal büyümelerdir. Çoğu nodül iyi huyludur, ancak az bir kısmı kanserli olabilir. Tiroid sintigrafisi, nodüllerin fonksiyonel durumunu değerlendirmede önemli bir araçtır.
Soğuk Nodül: Sintigrafide radyoaktif iyot veya teknesyum tutmayan nodüllere “soğuk nodül” denir. Bu nodüllerin tiroid hormonu üretimi veya alımı düşüktür. Soğuk nodüllerin kanserli olma riski, sıcak nodüllere göre daha yüksektir.
Sıcak (Hiperfonksiyone) Nodül: Sintigrafide çevredeki tiroid dokusundan daha fazla radyoaktif madde tutan nodüllere “sıcak nodül” veya “hiperfonksiyone nodül” denir. Bu nodüller genellikle tiroid hormonu üretimi artmış nodüllerdir ve genellikle iyi huyludurlar.
Ayırıcı Tanı Nedenleri
Hastanın sintigrafisinde tek soğuk nodül tespit edilmesi, nodülün tiroid hormonu üretme veya toplama yeteneğinin düşük olduğunu gösterir.
A) Karsinom: Tiroid kanserleri (papiller, foliküler, medüller vb.) genellikle tiroid sintigrafisinde soğuk nodül olarak izlenir. Bu nedenle, soğuk nodül görüldüğünde malignite (kanser) olasılığı akla gelmelidir.
B) Fonksiyonel olmayan adenom: İyi huylu tiroid adenomları da genellikle tiroid hormonu üretmezler veya radyoaktif maddeyi tutmazlar, bu yüzden soğuk nodül olarak görünürler. Bunlar da ayırıcı tanıda yer alır.
C) Kist: Tiroid kistleri, içi sıvı dolu keselerdir ve radyoaktif madde tutmazlar. Dolayısıyla sintigrafide soğuk nodül olarak izlenirler ve ayırıcı tanıda yer alırlar.
D) Kolloid nodül: Nodüler guatrın en sık görülen tipidir ve genellikle iyi huyludur. Kolloid nodüller, tiroid foliküllerinde biriken proteinli madde (kolloid) içerir ve genellikle yeterince aktif değildirler, bu nedenle sintigrafide soğuk nodül olarak görülebilirler.
E) Hiperfonksiyone nodül: ***** “Hiperfonksiyone nodül” terimi, sintigrafide sıcak nodül olarak görünen, yani radyoaktif maddeyi aşırı derecede tutan ve genellikle tiroid hormonu üreten nodüller için kullanılır. Hastanın sintigrafisinde soğuk nodül tespit edildiği için, bu lezyonun ayırıcı tanısında hiperfonksiyone nodül düşünülmez.
———————-
Bu senaryoda, tek soğuk nodül saptanan bir tiroid lezyonunun ayırıcı tanısında düşünülmeyecek olan seçeneği soruluyor.
Soğuk nodül; sintigrafisinde radyoaktif maddeyi tutmayan veya az tutan nodüllerdir.”Soğuk” nodüller malignite açısından daha risklidir (yaklaşık %5-15 oranında malign olabilir).
Şıklara bakalım:
A) Karsinom; Soğuk nodüllerin malign olma ihtimali olduğu için kesinlikle ayırıcı tanıda düşünülmelidir.
B) Fonksiyonel olmayan adenom; Fonksiyonel olmayan (nonfonksiyonel) adenomlar da soğuk nodül olarak izlenebilir. Ayırıcı tanıda yer alır.
C) Kist; Basit veya hemorajik tiroid kistleri de sintigrafide soğuk nodül gibi görünebilir. Ayırıcı tanıdadır.
D) Kolloid nodül; Kolloid nodüller en sık görülen iyi huylu nodüllerdir. Sintigrafide genellikle soğuk görünür. Ayırıcı tanıda mutlaka düşünülür.
E) Hiperfonksiyone nodül; Hiperfonksiyone (sıcak) nodüller, sintigrafide radyoaktif maddeyi fazla tutar, soğuk değil sıcaktır.
Dolayısıyla soğuk nodül ayırıcı tanısında düşünülmez.
Doğru cevap: E) Hiperfonksiyone nodül
Bu hasta ötiroid durumda ve sintigrafide soğuk nodül tespit edilmiş. Soğuk nodül, radyoaktif maddeyi tutmayan (fonksiyonel olmayan) lezyonları ifade eder. Ayırıcı tanıda şunlar düşünülür:
Karsinom (A): Soğuk nodüllerde malignite riski olduğu için düşünülür.
Fonksiyonel olmayan adenom (B): Soğuk nodül olarak görülür.
Kist (C): Sintigrafide soğuk nodül olarak izlenir.
Kolloid nodül (D): Genellikle soğuk nodül olarak görülür.
Hiperfonksiyone nodül (E) ise sintigrafide sıcak nodül olarak görülür (radyoaktif maddeyi fazla tutar) ve bu hastada ötiroid durum söz konusu olsa bile soğuk nodül tanımıyla uyuşmaz. Hiperfonksiyone nodüller genellikle otonom çalıştığı için sintigrafide sıcak, klinikte ise hipertiroidi bulguları verir.
Doğru cevap: E) Hiperfonksiyone nodül (soğuk nodül ayırıcı tanısında düşünülmez).