Ellialtı yaşında erkek hasta sağda tek taraflı tinnitus ve aralıklı olarak yüzünde aynı tarafta ağrı hissi şikayeti ile başvuruyor. Hastanın sağ kulakta sola göre daha derin sinirsel ayrı tipte işitme kaybı tespit ediliyor. Bu hasta tanıyı koymak için öncelikli olarak aşağıdakilerden hangisi istenmelidir ?
A) Kontrastlı bilgisayarlı tomografi (BT)
B) Direkt grafi
C) Godolinyumlu magnetik rezenans (MRI)
D) Doopler ultrasonografı (USG)
E) Kontrassız magnetik rezonans (MRI)
Elli altı yaşındaki erkek hastanın sağda tek taraflı tinnitus (kulak çınlaması), yüzde aynı tarafta aralıklı ağrı hissi ve sağ kulakta sola göre daha derin sinirsel tip işitme kaybı bulguları, özellikle akustik nörinom (vestibüler schwannom) adı verilen bir tümör olasılığını güçlü bir şekilde düşündürmektedir. Bu tanıyı koymak için öncelikli olarak Gadolinyumlu magnetik rezonans (MRI) istenmelidir.
Akustik Nörinom ve Görüntüleme
Akustik nörinom, denge ve işitmeyi sağlayan sekizinci kranial sinirden (vestibulokoklear sinir) kaynaklanan, genellikle iyi huylu, yavaş büyüyen bir tümördür. Bu tümörler, beyin sapı ile iç kulak arasındaki köprücük-beyincik açısı (cerebellopontine angle – CPA) bölgesinde yerleşirler.
Hastanın semptomları bu tümörün klasik triadını (üçlemesini) yansıtmaktadır:
Tek taraflı sensörinöral işitme kaybı: Genellikle ilk ve en sık görülen semptomdur.
Tinnitus: Tek taraflı çınlama, işitme kaybına eşlik edebilir.
Denge bozuklukları: Baş dönmesi, dengesizlik hissi.
Ek olarak, tümör büyüdükçe komşu kranial sinirleri de etkileyebilir:
Trigeminal sinir (V. kranial sinir) basısı: Yüzde ağrı, uyuşma veya hissizlik (hastadaki yüz ağrısı bu durumu düşündürür).
Fasiyal sinir (VII. kranial sinir) basısı: Yüz felci.
Neden Gadolinyumlu MRI?
Gadolinyumlu MRI, akustik nörinomları tespit etmek için altın standart görüntüleme yöntemidir.
Akustik nörinomlar, yoğun damarlanmaları nedeniyle gadolinyum kontrast maddeyi güçlü bir şekilde tutar ve MRI’da belirgin şekilde parlak (enhance) görülürler. Bu, tümörün çevredeki normal beyin dokusundan net bir şekilde ayırt edilmesini sağlar.
BT’ye kıyasla, MRI yumuşak doku çözünürlüğü açısından çok daha üstündür ve küçük tümörleri bile güvenilir bir şekilde tespit edebilir.
Kontrastsız MRI, bazı büyük tümörleri gösterebilse de, özellikle küçük tümörlerin veya tümörün kesin sınırlarının belirlenmesinde kontrast maddenin sağladığı detay hayati önem taşır.
Diğer Seçenekler Neden Uygun Değil?
A) Kontrastlı bilgisayarlı tomografi (BT): BT, özellikle kemik yapıları iyi gösterir ancak yumuşak doku çözünürlüğü MRI kadar iyi değildir. Akustik nörinomlar gibi küçük, yumuşak doku tümörlerini atlayabilir veya belirgin şekilde gösteremeyebilir. Genellikle MRI’ın kontrendike olduğu durumlarda alternatif olarak düşünülür.
B) Direkt grafi: Direkt grafiler, bu tür intrakraniyal tümörleri tespit etmek için yeterli çözünürlüğe sahip değildir.
D) Doppler ultrasonografi (USG): Doppler USG, damar hastalıklarını (örn. karotis arter darlığı) veya kan akışını değerlendirmek için kullanılır. Beyin tümörlerinin tanısında yeri yoktur.
E) Kontrastsız magnetik rezonans (MRI): Kontrastsız MRI, bazı lezyonları gösterebilse de, akustik nörinom gibi kontrast tutan tümörlerde gadolinyum kullanımı tanının doğruluğu ve tümörün boyutunun/yayılımının net bir şekilde belirlenmesi için vazgeçilmezdir. Özellikle küçük tümörleri kaçırma riski vardır.
Bu nedenle, hastanın semptomları akustik nörinomu güçlü bir şekilde işaret ettiğinden ve bu tümörün en iyi gösterildiği yöntem gadolinyumlu MRI olduğundan, bu tanı testi öncelikli olarak istenmelidir.