DNA’da aşağıdaki bölgelerden hangisi bulunmaz?
A) Ekzon
B) Antikodon
C) İntron
D) Promotor bölge
E) Transkripsiyon başlama bölgesi
Doğru cevap: B) Antikodon
Açıklama:
DNA’da bulunmayan yapı: → Antikodon
Seçeneklerin analizi:
| Seçenek | DNA’da Bulunur mu? | Açıklama |
| A) Ekzon | ✅ Evet | Protein kodlayan DNA bölgeleridir. mRNA’ya geçer. |
| B) Antikodon | ❌ Hayır | Antikodon, tRNA üzerinde bulunur; mRNA’daki kodonları tanır. DNA üzerinde antikodon bölgesi yoktur. |
| C) İntron | ✅ Evet | DNA’da yer alır, transkribe edilir ama splice ile mRNA’dan atılır. |
| D) Promotor bölge | ✅ Evet | RNA polimerazın bağlandığı ve transkripsiyonu başlattığı DNA bölgesidir. |
| E) Transkripsiyon başlama bölgesi | ✅ Evet | DNA üzerinde, RNA sentezinin başladığı spesifik nükleotid pozisyonudur. |
Not:
Antikodon = 3 bazdan oluşur, her biri belirli bir kodonu tanır.
Antikodon yalnızca tRNA molekülünde bulunur, DNA dizisinde doğrudan karşılığı yoktur.
Bu nedenle doğru cevap: B) Antikodon
Antikodon, yalnızca tRNA (taşıyıcı RNA) molekülünde bulunan ve mRNA üzerindeki kodonlara tamamlayıcı olarak eşleşen üçlü nükleotit dizisidir.
Antikodonlar, protein sentezi (translasyon) sırasında doğru amino asidin ribozoma getirilmesini sağlar. DNA, genetik bilginin depolandığı yerdir ve genetik kod, DNA dizisindeki nükleotit üçlüleri (kodonlar) şeklinde temsil edilir. Ancak DNA dizisinde doğrudan bir antikodon karşılığı bulunmaz. Antikodon, DNA’dan transkripsiyonla sentezlenen mRNA’daki kodonu tanıyan ve buna uygun amino asidi taşıyan tRNA’nın özgün bir özelliğidir.
Antikodon, transfer RNA (tRNA) molekülü üzerinde bulunan ve mRNA’daki kodonları tanıyan 3 nükleotidlik bir baz dizisidir.
Temel Özellikler:
- Her tRNA molekülünde bir antikodon bölgesi bulunur.
- mRNA üzerindeki kodonlara tamamlayıcı (komplementer) olarak bağlanır.
- Böylece tRNA, taşıdığı belirli amino asidi doğru kodona karşılık getirir.
Örnek:
- mRNA kodonu: AUG (Metiyonin kodonu)
- Bu kodonun antikodonu: UAC (tRNA üzerinde yer alır)
İşlevi:
Antikodon, ribozomda translasyon sırasında görev yapar:
- Ribozom mRNA’yı okur.
- tRNA üzerindeki antikodon, mRNA’daki kodonla eşleşir.
- tRNA, eşleşen kodona uygun amino asidi ribozoma getirir.
- Peptit zinciri bu şekilde uzar → protein sentezi gerçekleşir.
❗ Antikodon Nerede Bulunmaz?
- ❌ DNA üzerinde antikodon bulunmaz.
- Çünkü antikodon yapısı yalnızca tRNA’ya özgüdür ve translasyon evresinde işlev görür.
Yapı Özeti:
| Yapı | Bulunduğu Molekül | Görevi |
| Kodon | mRNA | Amino asit kodlayan üçlü nükleotid |
| Antikodon | tRNA | Kodonla eşleşip uygun amino asidi taşır |