MIS-C (Multisistem İnflamatuar Sendrom – Children), SARS-CoV-2 enfeksiyonunu takiben çocuklarda ortaya çıkan, çok sistemli ve potansiyel olarak hayatı tehdit eden bir hiperinflamatuar tablodur. Kawasaki hastalığına benzerlik gösterir ancak klinik tablo, laboratuvar ve yaş grubu açısından farklılıklar taşır.

MIS-C – Tanım (CDC & WHO Kriterleri)

Tanı için gerekenler (CDC’ye göre):

  1. 18 yaş altı çocuk veya ergen
  2. ≥3 gün süren ateş
  3. En az 2 sistem tutulumu:
    • Kardiyak (miyokardit, perikardit, aritmi, şok)
    • GİS (karın ağrısı, ishal, kusma)
    • Mukokutanöz (döküntü, konjonktivit, mukozit)
    • Hematolojik (lenfopeni, D-dimer ↑)
    • Nörolojik (baş ağrısı, ensefalopati)
  4. Yüksek enflamasyon bulguları (CRP, ferritin, ESR, prokalsitonin, IL-6)
  5. SARS-CoV-2 ile ilişki (PCR, antikor pozitifliği veya temas öyküsü)
  6. Diğer enfeksiyonların dışlanması

Klinik Bulgular

SistemBulgular
Genel3–5 gün süren yüksek ateş
KardiyovaskülerHipotansiyon, şok, miyokardit, perikardit, aritmi
GastrointestinalKarın ağrısı, ishal, kusma (Kawasaki’den daha sık)
MukokutanözDöküntü, konjonktivit, çilek dili, el-ayak eritemi
NörolojikBaş ağrısı, ensefalopati, nöbet
SolunumGenellikle belirgin semptom yoktur (akut COVID-19’dan farkı)

Laboratuvar Bulguları

ParametreTipik Değişiklik
CRP, ESR, ferritin, IL-6Belirgin artış
D-dimer, fibrinojenArtış (hiperkoagülabilite)
Troponin, BNP / NT-proBNP↑ → miyokard tutulumu
Lenfosit sayısıLenfopeni (özellikle belirgin)
TrombositNormal veya ↓ (Kawasaki’de ↑)
Sodyum / albuminHiponatremi, hipoalbüminemi sık
PCR / AntikorSARS-CoV-2 IgG sıklıkla pozitif

Kawasaki Hastalığı ile Farklar

ÖzellikKawasakiMIS-C
Yaş<5 yaş5–15 yaş (daha büyük çocuklar)
Ateş süresi>5 günGenellikle 3–5 gün
GİS tutulumNadiren belirginÇok sık (%80+)
ŞokNadirSık (%30–50)
Kalp tutulumKoroner anevrizmaMiyokardit + EF↓
TrombositYüksekNormal veya düşük
Ferritin, IL-6, D-dimerSınırlı artarBelirgin artış
COVID-19 ilişkisiYokMutlaka var (temas veya test)

Kardiyak Bulgular

  • Miyokardit (troponin ↑, BNP ↑, EKO EF düşüklüğü)
  • Şok tablosu (vazodilatasyon + disfonksiyon)
  • Koroner arter ektazisi / anevrizma daha az ama olabilir

Tedavi (Guideline Temelli)

1. İmmünsüpresyon:

İlaçNot
IVIG (2 g/kg)İlk sırada
Steroid (metilprednizolon)IVIG’ye ek olarak, orta-ağır vakalarda
Anakinra (IL-1 blokeri)Steroid/IVIG yetersizse
InfliximabDirençli veya ağır vakalarda alternatif

2. Destek Tedavileri:

  • Şok varsa: IV sıvı, inotrop desteği (epinefrin, milrinon)
  • Antikoagülasyon:
    • Aspirin (düşük doz)
    • LMWH (D-dimer çok yüksek veya EF düşükse)
  • Antibiyotik: Bakteriyel enfeksiyon dışlanana kadar başlanır (empirik)

Takip ve İzlem

  • Ekokardiyografi: Başlangıçta + 1. hafta + 1 ayda tekrarlanır
  • Kalp fonksiyonu, EF, koroner arterler değerlendirilir
  • Aritmi riski açısından EKG önerilir

Prognoz

  • Zamanında tedaviyle prognoz genellikle iyidir.
  • Miyokardit %50’den fazlasında görülür ama genellikle geri dönüşlüdür.
  • Uzun dönem izlem (kardiyoloji) önerilir.

Klinik Senaryo Örneği (Sınav İpucu)

10 yaşında çocuk, 3 gündür yüksek ateş, karın ağrısı, döküntü, halsizlik ve konjonktivit ile başvurur.
Lökopeni, D-dimer ↑↑, ferritin ↑, troponin ↑
SARS-CoV-2 antikoru pozitif
➤ Tanı: MIS-C
➤ Tedavi: IVIG + steroid + destek