Kurşun zehirlenmesi, çocuklarda özellikle davranışsal sorunlar, öğrenme güçlükleri ve gelişimsel gecikmeler gibi nörolojik etkileriyle bilinse de, gastrointestinal sistem üzerinde de önemli etkilere sahiptir. Konstipasyon (kabızlık), karın ağrısı ve anoreksi (iştahsızlık) gibi sindirim sistemi şikayetleri kurşun zehirlenmesinin yaygın belirtileridir. Kurşunun bağırsak hareketlerini yavaşlatıcı etkisi olduğu düşünülmektedir.
Çocuklarda Toksik Olgularda En Sık Konstipasyon Nedeni: Kurşun Zehirlenmesi (Kurşun İntoksikasyonu)
Kurşun, gastrointestinal sistemde motiliteyi azaltarak barsak peristaltizmini bozar.
Bu etki özellikle çocuklarda belirgindir çünkü: Kurşun emilimi daha fazladır. Nöromüsküler kontrol daha hassastır.
Konstipasyonun Mekanizması: Kurşun, enterik sinir sistemi ve düz kasları etkileyerek hipomotilite yapar. Kurşun kolik: Şiddetli, kramp tarzında karın ağrısı ve kabızlıkla karakterizedir.
Eşlik Eden Bulgular:
Karın ağrısı, anoreksi
Büyüme geriliği
Bilişsel gerileme, dikkat dağınıklığı
Anemi (mikrositik, hipokrom)
Kurşun çizgisi (gingival çizgi – Burton çizgisi)
Artmış kan kurşun düzeyi (>5 µg/dL dikkate alınmalıdır)
Tanı: Kan kurşun düzeyi ölçümü (tanı koydurucudur)
X-ray: Kurşun içeren maddeler sindirim sisteminde görülebilir.
Periferik yayma: Bazofilik beneklenme
Tedavi:
Maruziyetin kesilmesi
Şelasyon tedavisi (örneğin: DMSA, EDTA)
Destek tedavisi (sıvı, laksatif vb.)
————————————
Mini Quiz (Pediatri, Toksikoloji)
1. Soru
5 yaşındaki erkek çocuk, son haftalarda süregelen kabızlık, karın ağrısı ve iştahsızlık şikayetleriyle başvuruyor. Muayenede huzursuz, karın ağrısından dolayı kıvranıyor. Ailesi eski boyalı bir evde yaşadıklarını belirtiyor.
En olası tanı nedir?
A) Laktaz intoleransı
B) Hirschsprung hastalığı
C) Kurşun zehirlenmesi
D) Fonksiyonel konstipasyon
E) İnek sütü protein alerjisi
2. Soru
Aşağıdakilerden hangisi kurşun zehirlenmesine bağlı konstipasyonun mekanizmasında en etkili olan patofizyolojik süreçtir?
A) Barsak mukozasında atrofi
B) Laksatif bağımlılığı
C) Enterik sinir sistemi depresyonu ve düz kas motilitesinin azalması
D) Mukozal inflamasyon
E) Mikrobiyota değişikliği
3. Soru
Aşağıdakilerden hangisi kurşun zehirlenmesine özgü hematolojik bulgudur?
A) Makrositik anemi
B) Sferosit
C) Bazofilik beneklenme
D) Retikülositoz
E) Lökopeni
4. Soru
Kurşun zehirlenmesi olan çocukta aşağıdakilerden hangisi en sık ve erken görülen nörolojik bulgudur?
A) Epileptik nöbetler
B) Ense sertliği
C) Yürüyüş bozukluğu
D) Dikkat dağınıklığı ve bilişsel gerileme
E) Konuşma kaybı
5. Soru
Kurşun düzeyi yüksek bulunan semptomatik bir çocukta aşağıdaki tedavilerden hangisi tercih edilir?
A) Proton pompa inhibitörü
B) Şelasyon tedavisi (örneğin DMSA)
C) Laktuloz
D) Kortikosteroid
E) Antibiyotik
Cevap Anahtarı:
- C) Kurşun zehirlenmesi
- C) Enterik sinir sistemi depresyonu ve düz kas motilitesinin azalması
- C) Bazofilik beneklenme
- D) Dikkat dağınıklığı ve bilişsel gerileme
- B) Şelasyon tedavisi (örneğin DMSA)