Standart hepatoselüler karsinom (HCC) ve fibrolamellar hepatoselüler karsinom (FHCC) ile ilgili aşağıdakilerden hangisi yanlıştır?
A) HCC, FHCC’ye oranla erkeklerde daha sık görülür.
B) FHCC, HCC’ye göre daha genç yaşta görülür.
C) HCC, FHCC’ye göre daha sık rezeke edilebilir tümör lerdir.
D) HCC, FHCC’ye göre sirozla birlikte daha sık görülür.
E) HCC’de alfa fetoprotein pozitifliği FHCC’ye göre daha sıktır.
Tek tek şıkları değerlendirelim:
- A) HCC, FHCC’ye oranla erkeklerde daha sık görülür.
- HCC (Standart Hepatoselüler Karsinom): Genel olarak erkeklerde kadınlara göre daha sık görülür (yaklaşık 2-4:1 erkek/kadın oranı).
- FHCC (Fibrolamellar Hepatoselüler Karsinom): Cinsiyet dağılımı genellikle daha eşittir veya kadınlarda hafif bir baskınlık gösterebilir, ancak belirgin bir erkek baskınlığı yoktur.
- Sonuç: Bu ifade doğrudur.
- B) FHCC, HCC’ye göre daha genç yaşta görülür.
- FHCC: Tipik olarak ergenlerde ve genç yetişkinlerde (ortalama 20-30 yaş) görülür.
- HCC: Genellikle orta yaş ve üzeri bireylerde (ortalama 60-70 yaş) görülür.
- Sonuç: Bu ifade doğrudur.
- C) HCC, FHCC’ye göre daha sık rezeke edilebilir tümörlerdir.
- FHCC: Tanı anında genellikle daha büyük boyutlara ulaşmış olsa da, çevresindeki karaciğer dokusuna daha az invaziv olma eğilimindedir ve sıklıkla kapsüllüdür. Bu nedenle, FHCC vakalarının daha yüksek bir oranı rezeke edilebilir durumdadır.
- HCC: Genellikle siroz zemininde gelişir ve multifokal (çok odaklı) olabilir veya tanı anında ileri evrede olup rezeksiyona uygun olmayabilir.
- Sonuç: Bu ifade yanlıştır. Tam tersine, FHCC’ler HCC’lere göre daha sık rezeke edilebilir tümörlerdir.
- D) HCC, FHCC’ye göre sirozla birlikte daha sık görülür.
- HCC: Vakaların büyük çoğunluğu (%80-90) kronik karaciğer hastalığı ve siroz zemininde (Hepatit B, Hepatit C, alkol, non-alkolik steatohepatit vb.) gelişir.
- FHCC: Siroz veya diğer kronik karaciğer hastalıkları ile ilişkili değildir. Genellikle sağlıklı karaciğer dokusunda ortaya çıkar.
- Sonuç: Bu ifade doğrudur.
- E) HCC’de alfa fetoprotein (AFP) pozitifliği FHCC’ye göre daha sıktır.
- HCC: Hastaların önemli bir kısmında (yaklaşık %70-80) AFP seviyeleri yükselir ve tanı ile takipte kullanılan önemli bir biyobelirteçtir.
- FHCC: AFP seviyeleri genellikle normaldir veya hafifçe yükselir. AFP pozitifliği FHCC için tipik bir bulgu değildir.
- Sonuç: Bu ifade doğrudur.
Bu analize göre, yanlış olan ifade C şıkkıdır.
Doğru cevap: C) HCC, FHCC’ye göre daha sık rezeke edilebilir tümörlerdir.
Standart Hepatoselüler Karsinom (HCC) ve Fibrolamellar Hepatoselüler Karsinom (FHCC) Karşılaştırması
| Özellik | Standart Hepatoselüler Karsinom (HCC) | Fibrolamellar Hepatoselüler Karsinom (FHCC) |
| Görülme Sıklığı | Karaciğer kanserlerinin büyük çoğunluğu (%80-90) | Çok nadir (HCC’nin %1-5’i) |
| Yaş Grubu | Genellikle orta yaş ve üzeri (Ortalama 60-70 yaş) | Daha genç yaşlarda (Ortalama 20-30 yaş), ergenler ve genç yetişkinler |
| Cinsiyet Dağılımı | Erkeklerde daha sık (Erkek/Kadın oranı ~2:1 ila 4:1) | Cinsiyetler arasında daha eşit dağılım veya kadınlarda hafif baskınlık |
| Altta Yatan Karaciğer Hastalığı | Neredeyse her zaman siroz veya diğer kronik karaciğer hastalıkları (Hepatit B/C, alkol, NASH vb.) zemininde gelişir. | Siroz veya kronik karaciğer hastalığı ile ilişkili değildir. Genellikle sağlıklı karaciğerde gelişir. |
| Klinik Seyir | Değişken, sirozun evresine bağlı, daha agresif seyredebilir | Genellikle daha yavaş ilerleyici, ancak tanı anında büyük boyutlara ulaşabilir |
| Tümör Boyutu | Değişken, bazen çok odaklı | Tanı anında genellikle tek, büyük kitle |
| Kapsülasyon | Değişken, iyi kapsüllü olabileceği gibi invaziv de olabilir | Sıklıkla iyi sınırlı ve kapsüllü olma eğilimindedir |
| Alfa-Fetoprotein (AFP) Seviyeleri | Hastaların %70-80’inde yüksek (>20 ng/mL, tanısal eşik değişebilir) | Genellikle normaldir veya hafifçe yükselir |
| Rezeke Edilebilirlik | Siroz varlığı ve tümör yaygınlığı nedeniyle daha düşük oranda rezeke edilebilir. | Sıklıkla iyi sınırlı olması nedeniyle daha yüksek oranda rezeke edilebilir. |
| Prognoz | Genel olarak daha kötü prognoz (özellikle ileri evrelerde ve sirozlu hastalarda) | Genellikle daha iyi prognoz (cerrahi rezeksiyon sonrası), ancak metastaz yapabilir |
| Genetik Anormallikler | TP53, CTNNB1, TERT promoter mutasyonları sık görülür. | DNAJB1-PRKACA füzyon geni tipiktir. |
| Histopatoloji | Tipik hepatoselüler morfoloji, sirotik nodüllerle ilişkili | Fibrolamellar stroma (kolajen bantlar) ve eozinofilik, büyük hepatositler |