Kistik Fibrozis (KF) Tedavisi, hem semptomların kontrolü hem de CFTR protein fonksiyonunun düzeltilmesi üzerine iki ana başlıkta ele alınır:

1. Hastalığa Yönelik (Kök Nedeni Düzenleyici) Tedavi

CFTR proteinini hedef alan modülatör ilaçlar, hastalığın genetik temelini düzeltmeye yönelik geliştirilen modern tedavilerdir:

CFTR Modülatör İlaçlar:

İlaçEtki MekanizmasıHedeflenen Mutasyon
IvacaftorGating defekti olan kanalları açar (potansiyatör)G551D gibi Tip III mutasyonlar
Lumacaftor + IvacaftorLumacaftor: protein katlanmasını düzeltir (korektör)ΔF508 homozigot
Tezacaftor + IvacaftorBenzer şekilde korektör + potansiyatörΔF508
Elexacaftor + Tezacaftor + Ivacaftor (Trikafta)Kombinasyon tedavi: çok daha etkiliΔF508 hetero/homozigot dahil birçok mutasyon

Trikafta (Elexa-Teza-Ivacaftor), en geniş mutasyon yelpazesi ile onaylanmış tedavidir ve özellikle son yıllarda KF tedavisinde devrim yaratmıştır.

2. Semptomatik ve Destekleyici Tedavi

Solunum Sistemi Desteği:

  • Mukolitik ajanlar: Dornaz alfa (DNA’yı parçalayarak balgamı inceltir)
  • Hipertonik salin inhalasyonu: Mukus hidrasyonu
  • Fizik tedavi / Postüral drenaj
  • Antibiyotikler:
    • Akut alevlenmede IV antibiyotik
    • P. aeruginosa için inhaler tobramisin/kolistin
  • İnhaler bronkodilatörler: Gerektiğinde

Gastrointestinal Destek:

  • Pankreatik enzim replasmanı
  • ADEK vitamin takviyesi
  • Yüksek kalorili beslenme

Yeni Doğan Tarama ve Genetik Danışmanlık:

  • Erken tanı → daha iyi prognoz
  • Aile bireylerine taşıyıcılık testi önerilir

3. İleri Olgularda:

  • Akciğer nakli: Özellikle tekrarlayan alevlenmeler ve solunum yetmezliği olan ileri evre hastalar için
  • Karaciğer yetmezliği gelişenlerde: Karaciğer nakli