Sistitis sistika, büyük olasılıkla kronik idrar yolu enfeksiyonu veya mekanik tahriş nedeniyle mesane mukozasının kronik reaktif bir değişikliğidir. Bu durum iyi huyludur ve sıklıkla görülür. Hiperplastik ürotelyal uzantıların süperfisyal lamina propriaya doğru invajinasyonlarına von Brunn yuvaları denir.
Sistitis sistika, von Brunn yuvalarının lümenlerindeki ürotelyal hücreler dejenere olduğunda gelişir ve kistik değişikliklere neden olur.
Sistitis sistika’da ürotelyum lamina propriaya doğru kıvrılarak Von Brunn yuvaları oluşturur ve daha sonra kistik olarak genişlemiş sıvı dolu veziküllere dönüşür. Bazı durumlarda, sistitis sistika ve florid von Brunn yuva proliferasyonunu ürotelyal karsinomun yuvalanmış varyantından ayırt etmek zordur.
Bu tür bir ayrım, ürotelyal karsinom agresif bir malignite olduğundan kritik olabilir. TERT promotöründe mutasyon bulmak, potansiyel olarak tehlikeli yuvalanmış ürotelyal karsinomu ve iyi huylu taklitçileri ayırt etmek için iyi bir yöntemdir.
Brüt olarak, sistitis sistika küçük (<5 mm) yarı saydam submukozal kistler gösterebilir veya normal görünebilir.
Mikroskobik olarak, sistitis sistika ürotelyumda bol miktarda von Brunn yuvasına sahip olacaktır.