Hiç kooperasyon göstermeyen sinirli bir hastaya elinizden geldiğince sabırlı davranıp, nazik olmaya çalışıyorsunuz. Bu sırada hangi savunma mekanizması çalışır?
A) Projeksiyon
B) İnkar
C) Bastırma
D) Reaksiyon formasyon
E) Konversiyon
Reaksiyon formasyon altta yatan düşüncelerin tam tersi davranışlar sergilenmesidir.
(Cevap D)
Reaksiyon-Formasyon:
Tersine döndürme savunma düzeneği bilinçdışı dürtüsel yapının ego ve süperego baskısı karşısında var olabilmek için tam tersi bir kimlik oluşturma sürecidir.
Ergenlikte yoğunlaşan cinsel dürtülerin, zaman zaman ensest içerikle de karışması ergende şiddetli bunaltı yaratır. Önce bastırma, ardından yadsıma ve sonra da reaksiyon-formasyon düzeneği devreye girer. Örneğin; ergen cinsel dürtülerini ilahi veya dini bir inanca yönlendirerek bir cemaat grubuna dahil olabilir.
Aşırı tevazu gösterip, alttan alan birinin bilinçdışında aşırı kibirini saklamak, aşırı cesur ve atak görünen birinin bilinçdışında aşırı korku ve cesaretsizlikleri yatabilir.
Aşırı önemsemenin altında vurdumduymazlık, aşırı temizliğin altında kirlilik, aşırı düzenin altında kaotik bir durum yatabilir.
Obsesif kompulsif bozukluklardaki aşırı temizlik, el ve vücut temizliği ritüellerinin altında çoğu zaman bilinçdışı suçluluk, kirlilik ve günahkarlık hislerinden kurtulmanın simgesel yolları yatmaktadır.