Listeria monocytogenes, sporsuz, katalaz pozitif, gram pozitif basildir.
Özellikle immünitesi düşük kişilerde hastalık oluşturur. Yenidoğan, yaşlı, immünitesi bozuk hastalarda meningoansefalitlere yol açar (immünyetmezliklerde en sık menenjit etkeni). Gebelerde amnionit ve buna bağlı düşükler ve ölü doğumlar oluşturabilir. Yenidoğanda yaygın granülomatöz odaklarla karakterize, öldürücü bir klinik form oluşabilir (granülomatozis infantiseptica).
Kanlı ağarda ürediğinde kolonilerin çevresindeki hafif beta hemoliz zonu tipiktir.
Listeria monocytogenes, fakültatif intrasellüler bakteriyel bir patojen olup, bağışıklığı baskılanmış bireyler, gebeler ile yenidoğan ve yaşlı bireyleri etkiler. Listeryal enfeksiyonun başlıca klinik tutulumu, santral sinir sistemi invazyonu sonucu menenjit ve meningoensefalit, bakteriyemi ve febril gastroenterittir. Ayrıca, rombensefalitin en sık enfeksiyöz etkeni L. monocytogenes’dir. Gebede listeryal enfeksiyon, fetal ölüm, prematür doğum ve enfekte yenidoğana neden olabilmektedir. Tanısı ancak BOS ya da kanda organizmanın üretilmesi ile konulabilmektedir.
Listeria enfeksiyonunda antibiyotik seçenekleri ampisilin veya penisilin G’dir.
Bunlar listeryal merkezi sinir sistemi enfeksiyonu, endokardit, yenidoğan ve immünkompromize hastalardaki enfeksiyonlarda, sinerji sağlamak amacı ile, bakterisidal bir ilaç olan gentamisin ile kombinasyon halinde kullanılmaktadırlar. İmmünsüpresyonun ağırlığı, tedavinin ve süresinin uygun olmaması ve merkezi sinir sistemi enfeksiyonunda mortalite daha yüksek seyreder.
Tedavi edilmeyen meningoensefalit ve rombensefalit olgularda mortalite %100’e ulaşırken, tedavi edilenlerde de oran düşük değildir.
Ayrıca hastalık sonrası nörolojik sekel oranları da yüksektir. Önlenmesinde, gıdaların bilimsel verilerin ışığında geliştirilmiş L. monocytogenes kontrol programları dahilinde işlem görmesi önem taşımaktadır.
CAMP deneyi pozitiftir. Soğukta zenginleştirme ile karışık ortamlardan ayrılabilir. Düşük ısılarda hareketi belirginleşir ve takla atar gibi hareket
tipiktir.
Ampisilin+aminoglikozid en uygun tedavi seçimidir.
Sefalosporinler deneylerde duyarlı bulunsa bile etkisizdir.