Chiasma opticum, nazal retinalardan gelen liflerin yaptığı çaprazın adıdır. Hipofiz bezi ile yakın komşuluğu, bezin tümörlerinden etkilenmesine neden olur. Canalis opticus, chiasma opticum’un oturduğu sulcus prechiasmaticus ve sulcus caroticus sfenoid kemiktedir.
N. trigeminus’un duyu ganglionu olan ganglion trigeminale ve canalis caroticus temporal kemiktedir.
Fossa glandula lacrimalis ve glabella frontal kemiktedir.
Etmoid kemik, septum nasi’nin en büyük bölümünü yapan nörokranyum kemiğidir. Falx cerebri’nin tutunduğu crista galli bu kemiktedir. Olfaktor sinir uzantıları bu kemikten geçerek kafa içine girer. Burnun dış duvarındaki concha nasalis superior ve concha nasalis media, etmoid kemiğin uzantılarıdır.
Palatin kemik, maksilla ile birlikte sert damağı oluşturur.
Chiasma opticum, aşağıdaki kemiklerin hangisinin üzerinde oturur?
A)Os sphenoidale ****************
B)Os ethmoidale
C)Os temporale
D)Os palatinum
E)Os frontale
Os sfenoidale üzerinde bulunan yapılar ve açıklıklar
OS SPHENOIDALE
Pariyetal, zigomatik, palatin, temporal, frontal, etmoid, oksipital, vomer ve bazen maksilla ile eklem yapar (toplam 12 veya 14 kemik).
Önemli anatomik yapılar
Sulcus prechiasmaticus’ta, canlıda chiasma opticum oturur.
Jugum sphenoidale’de, canlıda tractus olfactorius ile gyrus rectus oturur.
Sella turcica; sulcus prechiasmaticus’un arkasında tuberculum sellae denilen bir tümsek bulunur. Bu tümseğin arkasında da içinde hipofiz bezinin oturduğu derin bir çukur vardır. Fossa hypophysialis denilen bu çukur, arkadan dorsum sellae isimli bir tümsek ile sınırlanır. Bu üç yapı birlikte sella turcica adı ile bilinir. Dorsum sellae, fossa cranii media ile fossa cranii posterior arası sınırı yapar. Dorsum sellae’nin uçlarına processus clinoideus posterior denir. Bu çıkıntılara tentorium cerebelli tutunur.
Sulcus caroticus; sella turcica’nın her iki yanında bulunan bu oluktan, canlıda a. carotis interna geçer.
Foramen rotundum; fossa cranii media’yı, fossa pterygopalatina’ya bağlar, içinden n. maxfllaris geçer.
Foramen ovale; fossa cranii media’yi, fossa infratemporalis’e bağlar, içinden n. mandibularis geçer. Ek olarak a. maxillaris’in r. meningeus accessorius isimli dalı ile bazen n. petrosus minor (n. glossopharyngeus’un dalı) geçer.
Foramen spinosum; fossa cranii media’yı, fossa infratemporalis’e bağlar. A. meningea media ile n. mandibularis’in meningeal dalı geçer. Bazen, bu deliğin medialinde bulunan canaliculus innominatus (veya foramen petrosum)’tan n. petrosus minor geçer.
Sulcus tubae auditivae; tuba auditiva’nın kıkırdak bölümünün oluğudur.
Processus clinoideus anterior; küçük kanatların arka kenarlarının medial uçlandır. Bu çıkıntılara tentorium cerebelli tutunur. Bazen bu çıkıntı, bir kemik lamina ile processus clinoideus medius’la birleştirilir ve bir delik oluşur. Foramen caroticoclinoideus denilen bu delikten a. carotis interna geçer.
Canalis opticus; küçük kanatların iki kökü arasındadır. N. opticus ile a. ophthalmica geçer.
Fossa pterygoidea; processus pterygoideus’ un medial ve lateral laminaları arasındadır.
Canalis pterygoideus (Vidian kanalı); foramen lacerum’un ön duvarında, processus pterygoideus’ların tabanındadır. Fossa pterygopalatina’ya açılan bu kanaldan, n. canalis pterygoidei (Vidian siniri) ile a. v. pterygoidei geçer.
Canalis palatovaginalis (canalis pharyngeus); sfenoid kemikteki processus vaginalis ile palatin kemiğin processus sphenoidalis’i arasındadır. Fossa pterygopalatina’nın ön duvarına açılan bu kanaldan, ganglion pterygopalatinum’dan gelen faringeal bir dal ile a. maxillaris’in faringeal dalı geçer.
Canalis vomerovaginalis; canalis palatovaginalis’in medialinde yer alan bu kanal, sfenoid kemiğin processus vaginalis’i ile vomer’in ala vomeris’leri arasındadır. Kanaldan, a. sphenopalatina’nın bir dalı geçer