Aşağıdakilerden hangisinde diagnostik peritoneal lavajın tanısal spesifitesi düşük değildir?
A. Safra yolları yaralanmaları *******
B. Duodenum yaralanması
C. Retroperitoneal hematom
D. Renal yaralanmalar
E. Pankreatik yaralanmalar
Cevap A
Tanısal periton lavajı gunumuzde nadiren kullanılmaktadır. Karın ici kanamada, bağırsak ve safra yolları yaralanmalarda duyarlı olmasına karşılık retroperitoneal kanama, renal, pankreatik ve duodenal yaralanmalar, ekstraperitoneal mesane yaralanmaları ve diyafragmatik yaralanmalarda yetersizdir.
KARIN YARALANMALARI
Karın travmaları, baş, boyun ve toraks travmalarından sonra üçüncü en sık ölüm nedenidir.
Tüm travmaya bağlı ölümlerin %10’u karın travmalarına bağlıdır.
Karın travmalarının önemi kendisine bağlı ölümlerin erken tanı ve tedavi ile yüksek oranda önlenebilir olmasıdır.
1-Künt Travmalar
2-Penetran Travmalar
3-Kesici-delici alet yaralanmaları
4-Ateşli silah yaralanmaları
ÖZEL TEŞHİS YÖNTEMLERİ:
I-Noninvazif
a-Ultrasonografi (USG)
b-Bilgisayarlı tomografi (BT)
II-İnvazif
a-Tanısal peritoneal lavaj (TPL)
b-Tanısal laparoskopi (TL)
c-Endoskopi
Tanısal periton lavajı, karın boşluğunda serbest sıvı olup olmadığını tespit etmek için yapılan tanısal bir cerrahi girişimdir.
Endikasyonlar
Bu girişim karın içi kanamadan şüphelenilmesi durumunda, genelde travmayı takiben, yapılabilir.[2] Karın içi kanama riski yüksek travma geçiren ve hemodinamik olarak stabil olmayan hastalarda laparotomi ihtiyacı olup olmadığını belirlemek için yapılabilir ancak yerini büyük oranda FAST’a yani travmada sonografi ile odaklanmış değerlendirmeye bırakmıştır çünkü bu teknik non-invazivdir ve kuşku durumunda tekrarlanabilir, ayrıca sonrasında yapılabilecek bilgisayarlı tomografiyi(BT) etkilemez. Stabil olgularda karın BT’si ve kontrastlı duodenum filmi lavaja ek olarak kullanılabilir ancak stabil olmayan veya işbirliği yapmayan hastalarda kullanılmaz şayet bu teknikler zaman alıcıdır ve gereksiz sedasyon kullanımına gerekçe oluşturabilir. Manyetik rezonans görüntüleme yapısal yaralanmaların tanınmasında çok güvenilir olmakla beraber lojistik sorunlar akut karın travmalarında kullanımını kısıtlar.
Bu girişim ilk olarak Hauser Root tarafından 1965 yılında tanımlanmıştır.
Yöntem
Öncelikle lokal anestezi uygulanır. Bunu takiben göbek deliğinden pubik bileşkeye uzanan hattın üçte biri kadar bir dikey cilt kesisi yapılır. Linea alba ayrılır ve periton yukarı doğru gererek açılır, böylece bağırsak perforasyonunu önlemek amaçlanır. Pelvise doğru bir kateter ilerletilir ve bir şırınga yardımıyla aspirasyon yapılmaya çalışır. Eğer aspire edilen örnekte kan yoksa, 1 litre ılık %0.9 salin içeri verilir ve birkaç dakika sonra aspire edilerek analize gönderilir.
Sonuçların değerlendirilmesi
Alınan örnekte aşağıdakilerden herhangi biri bulunursa tanısal periton lavajı pozitif değerlendirilir ve tanısal laparotomi endike kabul edilir.
10 mL kan
100,000 Eritrosit/mm3
500 Lökosit/mm3
Safra sıvısı, bakteri veya yiyecek kalıntısı
Amilaz düzeyi > 175 IU/mL
Bilirubin düzeyi > 0.01 mg/dL
ALP > 2 IU/L