İdrar oluşumu

İDRAR OLUŞUMU

İdrar oluşumunda üç olay vardır.

I- Glomerüler filtrasyon; glomerüler filtratın (kandan filtre edilen sıvı) oluşumunun başlangıcı olan bu olay, corpusculum renale’de gerçekleşir. Glomerüler filtrasyon oranı, bir dakikada kapsüler boşlukta biriken filtrat miktarıdır ve normal değeri 125 ml/dakikadır. Glomerüler filtrasyon oranı, kreatin ve inülin’le tayin edilebilir. Inülin’in plazma klerensi, glomerüler filtrasyon oranına eşittir (125 ml/dk).

Plazma klerensi; böbreklerin bir dakikada, belli bir maddeyi kan plazmasından tam olarak temizleme oranıdır. Kreatin sekresyonu, plazma klerensinin tayin edilmesi için iyi bir örnektir. Kreatin’in plazma klerensi, 140 ml/dk dır. Buna göre böbrekler her dakikada, tüm plazmadaki kreatin’in 140 mİ sini temizleyebilir.

Eğer bir madde filtre ediliyor, ancak reabsorbe veya sekrete edilmiyorsa, onun plazma klerensi glomerüler filtrasyon oranına eşittir.

Eğer bir madde filtre ve reabsorbe ediliyor, ancak sekrete edilmiyorsa, onun plazma klerensi glomerüler filtrasyon oranından daha düşüktür.

Eğer bir madde filtre ve sekrete ediliyor, ancak reabsorbe edilmiyorsa, onun plazma klerensi glomerüler filtrasyon oranından daha büyüktür.

II- Tubuler reabsorbsiyon; glomerüler filtrattaki su, sodyum iyonları, glukoz ve amino asitler gibi yararlı maddelerin, aktif ve pasif transport mekanizmalarla tubulus renalis’ten peritubuler kapillerlere (kana) geçtiği olaydır. Glukoz ve amino asitler, tamamen proksimal tubulus’ta reabsorbe edilir.

III- Tubuler sekresyon; bazı istenmeyen iyonlar ve maddelerin, peritubuler kapillerdeki kandan glomerüler filtrata geçtiği olaydır. Tubuler sekresyon; proksimal tubulus, distal tubulus ve toplayıcı kanallarda olur. Majör olarak sekrete edilen maddeler, hidrojen ve potasyum iyonlarıdır. Hidrojen iyonlarının sekresyonu, vücudun asit-baz dengesinin düzenlenmesinde çok önemlidir.