Aşağıdaki “antir-tiroid ilaç – etki mekanizması” eşleştirmelerinden hangisi yanlıştır?
A) Karbimazol – tiroid peroksidaz inhibisyonu
B) Perteknatat – MIT (monoiyodotironin) – DIT (diiyodotironin) kenetlenmesinde inhibisyon
C) Propranolol – tip1-5 deiyonidaz inhibisyonu
D) Lityum – tiroid hormonlarının bez dışına çıkışta inhibisyon
E) Metimazol – tiroglobulin iyodinasyonunda inhibisyon
TİROİD HORMON SENTEZİ VE ANTİTİROİD İLAÇLAR
Tiroid bezine iyod girişini bloke eden ilaçlar… Tiyosiyanat, perklorat, perteknatat
Tiroid peroksidaz enzim inhibisyonu ile iyodun oksidasyonunu bozan ilaçlar… Tiyoüreler ve yüksek doz iyot
Tiyoüre türevleri hangileri… Propiltiourasil, Metimazol, Karbimazol (ön ilaç, metimazole dönüşür)
İyot ve tirozin‛in birleşmesini, tiroglobulin rezorpsiyonunu, MIT, DIT, T4 ve T3 oluşumunu inhibe eden ilaçlar… Tiyoüreler
Tc-99m perteknetat: Tanı amacıyla en sık kullanılan radyoaktif maddedir. Bu biçimiyle tiroid sintigrafisinde kullanılır. Radyofarmasötikler Tc-99m ile işaretlenir.
Karbimazol – tiroid peroksidaz inhibisyonu
Perteknatat –
MIT (monoiyodotironin) – DIT (diiyodotironin) kenetlenmesinde inhibisyon
Propranolol – tip1-5 deiyonidaz inhibisyonu
Lityum – tiroid hormonlarının bez dışına çıkışta inhibisyon
Metimazol – tiroglobulin iyodinasyonunda inhibisyon
Tiroid bezine iyodür girişini inhibe ederek antitiroid etki gösteren ilaç aşağıdakilerden hangisidir?
A) Amiodaron
B ) Propiltiourasil
C) Tiyosiyanat***************
D) Metimazol
E) Propranolol
TİROİD HORMON SENTEZ AŞAMALARI
1- Hücreye İyot alımı (up-take)
Meme bezi, tükürük bezi, mide ve tiroid bezi iyodu elektrokimyasal gradiente karşı hücre içine alırlar.
Bu olay enerji bağımlı bir olay olup Na+-K+ ATP az ile gerçekleştirilir.
Aktif taşınımda Na / I- simpor proteini kullanılır
Protein TSH ile aktifleştirilir.
Taşıyıcı Na/I proteinine hücre dıoşında bağlanana Na ve I stoplazmaya alınır. Na iyon gradientinin devamlılığını sağlamak için Na+-K+ ATP az ile hücre dışına pompalanır.
Bu aşama rol alan inhibitörler:
Perklorat (ClO-4 )
Perranat (ReO-4) I ile yapısal benzerdirler ve yarışıma vardır.
Perteknetat (TcO-4)
Tiyosiyonat (SCN-) I trnsportunun yarışmalı inhibitörüdür.
*Sentezde hız kısıtlayıcı basamak iyot alım basamağıdır.
2- İyot Oksidasyonu
Tiroid, iyodu daha yüksek bir değerlik düzeyine okside edebilen tek doku olup bu olay, iyodun organik hale getirilmesi ve tiroid hormon biyosentezinde zorunlu bir basamaktır.
Bu basamak hem içeren bir peroksidazı kapsar ve folikül hücresinin luminal yüzeyinde görülür. Tetramerik ve hem içeren bir protein olan tiroperoksidaz oksitleyici ajan olarak hidrojen peroksit (H2O2) gerektirir.
Bu basamak tiyoüre grubu ilaçlar tarafından inhibe edilir.
Tiyoüre
Tiyourasil Antitiroid ilaçlar
Propiltiyourasil
İmidazol türevleri
Metamizol-Karbamizol
3-Tirozin iyotlanması (Organifikasyon)
Okside iyod, tiroperoksidaz ve H2O2 etkisiyle gerçekleşen bir tepkime ile tiroglobülindeki tirozil kalıntıları ile tepkimeye girer.
Sırası ile aromatik halkanın önce 3. sonra 5. karbonları iyotlanır.
3-monoiyodotirozin (3-MIT-Tg)
3,5-diiyodotirozin (3,5- DIT-Tg) oluşur.
10 İyotlaşma bir kez oluştuktan sonra iyot kolay kolay tiroid dokusunu terketmez
İyotlu tirozini hiçbir tRNA tanımadığından protein içine yerleşemez.
4- İyodotirozillerin birleşmesi (Coupling)
Daha sonra iyotlanmış bu tirozinlerin Tiroperoksidaz aracılığıyla birleştirilmesi söz konusudur ve mutlak bir DIT kullanılmalıdır
DIT + DIT → T4
Tiroperoksidaz
MIT + DIT → T3
İyotlanmış türevlerden sadece T3 ve T4 aktifitir.