Enfekte karıncaların yenmesiyle insana bulaşan parazit aşağıdakilerden hangisidir?
A) Dicrocoelium dendriticum ********************
B) S.haemotobium
C) F.buski
D) F.hepatica
E) T.solium
Dicrocoelium dendriticum
Son konaklar Özellikle ruminantlarda, nadiren insan , at, domuz ve kemiricilerde görülür.
Arakonaklar
1: Kara sümüklüleri (Helix, Helicella, Zebrina, Clonella)
2: Formica cinsi karıncalar
Yerleştiği organlar; Karaciğer, Safra yolları, safra kesesidir. Yurdumuzun her bölgesinde görülür.
Dicrocoelium dendriticum
Vücudu Lanset ( Mızrak ucu ) şeklinde olup, Boyu 1 cm den kısadır. Yarı saydam, İç organları Loblu, Tegümenti Dikensiz ve Testisler önde, ovaryum arkadadır.
Yumurta içinde mirasidyum gelişmiş olarak dışkı ile dışarı atılır. Dış ortamda mirasidyum yumurtayı terk etmez ve birinci arakonak kara sümüklüleri mirasidyumlu yumurtayı alır.
Sümüklü bağırsağında serbest kalan mirasidyum buradan sümüklünün hepatopankreasına gider.
Burada mirasidyumdan ana sporokistler, bunlardan kız sporokistler, bunlardan da serkerler oluşur.
Serkerler (40 kadar) sümüksel bir yumakla sarılır ve sümüklünün solunum deliğinden dışarı atılır.
Serker yumaklarını karıncalar yuvalarına taşır.
Serkerleri alan karıncaların vücut boşluğunda serkerlerden metaserkerler oluşur.
Bazı serkerler karıncanın beyin vazifesi gören subözefagial gangliyonuna gider ve orada kistlenir.
Bu durumda karıncalarda oluşan tahribat sonucu anormal davranış (Otların tepesine tırmanma, Çene kaslarında kasılma) görülür.
Hava ısınıncaya kadar karıncalar otların tepesinde kasılıp, kalırlar. Otlarla birlikte karıncaları da yiyen hayvanlar enfeksiyona yakalanır.
Son konakların ince bağırsağında metaserker açılır ve serbest kalan genç kelebekler Ductus choledoctus yoluyla karaciğer safra kanallarına gelip yerleşirler.
Karasümüklüsündeki gelişim : 3 ay
Prepatent süre : 10-12 hafta
Parazitin ömrü : 8 yıl kadardır.
Karaciğer parankiminde göç geçirmez.
Tegümentinde diken yok. Boyutları çok küçükBu nedenlerle de fazla patojen değildir.
Çok ağır enfeksiyonlarda (10 binden fazla parazit) küçük safra kanallarında fibrozis ve genişleme, karaciğerde sirozis hatta ölüm olayları görülebilir.
Klinik Belirtiler
Genellikle klinik belirti görülmez. Ağır enfeksiyonlarda ödem, zayıflık ve verim düşüklüğü görülebilir.
Epizootiyoloji
1. Yumurtalarının direnci; Yumurtaları soğuğa (- 10°C’ye kadar canlı kalabilir) ve kuraklığa çok dayanıklıdır.
2. Arakonak özelliği; Arakonakları karada yaşadığından geniş bir yayılış gösterir.
3. Karınca davranışı; Karıncalar gece sıcaklık düştüğünde otların tepesinde kasılıp kalırlar.
4. Otlatma şekli; Sabahın erken saatlerinde hayvanların otlatılması enfeksiyon riskini artırır.
Teşhis
Sedimentasyon yöntemi ile dışkıda yumurta aranır.
Yumurtaları 35 – 45 mikron çapında , koyukahverenkli ve kapaklıdır.
Sağaltım
İlaçlara karşı çok dirençlidir.
Albendazole 20 mg/kg
Thiabendazole 250 mg/kg
Netobimin 20 mg/kg
Praziquantel 50 mg/kg
Kontrol
Sabahın erken saatlerinde hayvanlar enfekte meraya sokulmamalıdır.
