Aşağıdaki durumlardan hangisinde TİPS uygulanması kontrendikedir?
a-Refrakter ait
b-Varis kanaması
c-Polikistik karaciğer hastalığı ***
d-Hepatik hidrotoraks
e-Budd chiari sendromu
Transjuguler intrahepatik portosistemik şant (TIPS), portal hipertansiyonunun komplikasyonlarının tedavisi için kullanılır.
Bu nedenle, TIPS endikasyonları şunları içerir:
1-Refrakter asit: Tedaviye rağmen kontrol altına alınamayan şiddetli asit. Sıvı birikmesi, karın bölgesinde şişkinlik, ağrı, nefes darlığı, iştah kaybı ve kilo kaybı gibi semptomlara neden olabilir.
2-Varis kanaması: Varis kanaması, özofagus veya mide gibi organlarda genişlemiş ve zayıflamış damarların patlaması sonucu meydana gelen kanamadır. Bu durum, portal hipertansiyonunun bir sonucu olarak ortaya çıkar. Portal hipertansiyon, karaciğerin portal venindeki kan akışının engellenmesi veya yavaşlaması sonucu oluşur. Bu durum, karaciğerin portal venlerindeki yüksek basınç nedeniyle, özofagus, mide ve diğer organlardaki damarların genişlemesine neden olur. Bu genişleme, zamanla zayıf hale gelir ve kanamalara neden olabilir. Varis kanaması semptomları, öğürme, kusma, siyah veya kahverengi dışkı, karın ağrısı ve halsizlik gibi belirtilerle kendini gösterir. Hafif vakalarda, kanama kendiliğinden durabilir. Ancak şiddetli kanamalar hayatı tehdit edici olabilir ve acil müdahale gerektirebilir. Bu nedenle, portal hipertansiyonlu hastalarda varis kanaması riski yüksek olduğu için, periyodik kontroller yapılması ve gerekli önlemlerin alınması önemlidir
3-Hepatik hidrotoraks: Karın boşluğunda sıvı birikimi nedeniyle göğüs boşluğunda sıvı birikimi. Normal şartlarda, karaciğer sıvıyı vücuttan uzaklaştırır, ancak bazı durumlarda karaciğer yetmezliği veya portal hipertansiyon gibi hastalıklar nedeniyle sıvı birikmesi ve yetersiz drenaj oluşabilir. Bu durumda sıvı, göğüs boşluğuna kaçarak hepatik hidrotoraks adı verilen bir durum oluşur. Hepatik hidrotoraks semptomları, nefes darlığı, öksürük, göğüs ağrısı ve halsizlik gibi solunum problemlerine neden olabilir. Bu semptomlar sıvı birikmesinin miktarına ve hızına göre değişebilir. Tedavi genellikle, sıvının boşaltılması ve altta yatan nedenin tedavisi ile gerçekleştirilir. Diüretikler veya sıvı azaltıcı ilaçlar gibi ilaçlarla tedavi edilebilir. Bununla birlikte, bazı durumlarda, TIPS veya karaciğer transplantasyonu gibi daha invaziv tedaviler gerekebilir.
4-Budd-Chiari sendromu: Budd-Chiari sendromu, karaciğerin kan dolaşımını etkileyen nadir bir hastalıktır. Karaciğerin venlerindeki tıkanıklık veya daralma sonucu, kan akışı engellenir ve kan karaciğere geri dönemez. Bu durum, karaciğerin şişmesine ve kan basıncının artmasına neden olur. Budd-Chiari sendromunun nedeni, karaciğer venlerindeki tıkanıklıkların genellikle tromboz (pıhtı) veya sıkışma nedeniyle meydana gelmesidir. Bu durum, bazı hastalıkların, özellikle miyeloproliferatif bozukluklar (kan hücrelerinin üretimindeki anormal artış), hepatit, kanser veya lupus gibi bağışıklık sistemi bozukluklarının neden olduğu kan hastalıkları ile ilişkili olabilir. Budd-Chiari sendromu semptomları, karaciğer şişmesi, asit (karın şişliği), karın ağrısı, kilo kaybı, yorgunluk, sarılık ve böbrek yetmezliği gibi belirtilerle kendini gösterir. Tedavi, temel nedenin tedavisi ve semptomların hafifletilmesi için anti-koagülan ilaçlar, diüretikler, diyet değişiklikleri, karaciğer transplantasyonu veya TIPS (transjuguler intrahepatik portosistemik şant) gibi prosedürlerin kullanımını içerebilir.
5-Portal ven trombozu: Portal venin tıkanması nedeniyle portal hipertansiyon gelişen hastalar. Portal ven trombozu (PVT), portal ven olarak adlandırılan karaciğer ile bağırsaklar arasındaki büyük damarda pıhtılaşma anlamına gelir. Bu durum, karaciğerin normal işlevlerini etkileyerek portal hipertansiyon ve hepatik yetmezliğe neden olabilir. PVT, karaciğer kanseri, hepatit, siroz ve pankreatit gibi karaciğer ve pankreas hastalıkları ile ilişkili olabilir. Ayrıca, kan pıhtılaşması ile ilgili genetik bozukluklar, gebelik ve doğum kontrol hapları gibi durumlar da PVT riskini artırabilir. PVT semptomları, genellikle hafif veya yoktur. Ancak, bazı vakalarda karın ağrısı, karaciğer büyümesi, asit (karın şişliği), sarılık, gastrointestinal kanama ve portal hipertansiyon belirtileri görülebilir. PVT tanısı, ultrasonografi, doppler ultrasonografi, manyetik rezonans görüntüleme (MRG) ve karın bilgisayarlı tomografisi (BT) gibi görüntüleme testleri kullanılarak konulur. PVT tedavisi, pıhtıyı çözmek için antikoagülan ilaçlar (kanı sulandırma ilaçları) kullanmayı içerebilir. Bazı durumlarda, TIPS (transjuguler intrahepatik portosistemik şant) veya cerrahi müdahale gerekebilir. PVT’li hastaların takibi ve yönetimi, pıhtılaşma bozukluklarının varlığı ve altta yatan nedenlere bağlı olarak değişebilir. Portal hipertansiyon, portal ven olarak adlandırılan karaciğer ile bağırsaklar arasındaki büyük damardaki basıncın yükselmesi durumudur. Bu durum, portal ven sistemi içindeki kanın serbestçe akamamasına neden olur ve karaciğerdeki kan akışı üzerindeki baskıyı artırır. Portal hipertansiyon, portal ven trombozu, siroz veya diğer karaciğer hastalıkları, karaciğer kanseri, hepatit, pankreatit, gebelik ve kan pıhtılaşması bozuklukları gibi çeşitli nedenlerden kaynaklanabilir. Portal hipertansiyon, karaciğerdeki portakal ven sistemindeki basınç artışı nedeniyle, karaciğer fonksiyonlarında bozulmalara, karaciğerdeki damarlarda genişlemelere (varisler) ve karın bölgesinde sıvı birikimine (asit) neden olabilir. Ayrıca, portal hipertansiyon, böbrek yetmezliği, beyin kanaması ve varis kanaması gibi komplikasyonlarla ilişkili olabilir. Portal hipertansiyon semptomları, karaciğer hastalıkları ile ilgili diğer belirtilere benzer olabilir. Karın ağrısı, karaciğer büyümesi, iştah kaybı, kilo kaybı, sarılık, kolay morarma ve asit (karın şişliği) belirtileri görülebilir. Portal hipertansiyon tanısı, karın ultrasonografisi, Doppler ultrasonografi, manyetik rezonans görüntüleme (MRG) ve karın bilgisayarlı tomografisi (BT) gibi görüntüleme testleri kullanılarak konulur. Tedavi, altta yatan nedenin tedavisi, antikoagülan ilaçlar, diüretikler, beta-blokerler, TIPS (transjuguler intrahepatik portosistemik şant) gibi prosedürler veya cerrahi müdahaleyi içerebilir. Portal hipertansiyonlu hastaların takibi ve yönetimi, altta yatan nedenler ve semptomların şiddeti ile ilişkilidir.
TIPS, bu endikasyonlar için medikal veya endoskopik tedavilerin başarısız olduğu veya uygun olmadığı hastalarda kullanılır.