Cogan sendromu (CS) nadir görülen, ilerleyici ve inflamatuar karakterde göz ve odyovestibüler tutulum ile seyreden otoimmun bir vaskülittir. CS’de en sık göz (intertisyel keratit, sklerit, episklerit, üveit) ve kulak (nörosensoryal işitme kaybı, vertigo, tinnitus) tutulumu, daha nadiren sistemik vaskülitik tutulum (aortit) görülebilir. CS, cinsiyet ve ırk ayrımı gözetmeksizin en sık genç erişkinlerde görülür.
CS’nin etyopatogenezi bilinmemektedir. CS tanısı, iyi tanımlanmış göz ve odyovestibüler bulguların varlığında akla getirilmelidir. Tanı koydurucu herhangi bir laboratuvar testi bulunmamaktadır.
Cogan sendromu ortamında pozitif Chlamydia psittaci ve Chlamydia trachomatis antikorlarına ilişkin vaka raporları mevcuttur .
Cogan sendromunda pozitif anti-ısı şoku protein antikorları, antinötrofil sitoplazmik antikor (ANCA) ve romatoid faktör (RF), antinükleer antikor (ANA) ve antikardiyolipin antikorları rapor edilmiştir. Cogan sendromu hastalarının yüzde ellisinde anti-ısı şoku protein antikorları pozitif çıkabilir.
Chlamydia psittaci, Cogan sendromlu bir hastadan izole edilmiştir ve 13 hastanın 4’ünde yakın zamanda Chlamydia trachomatis enfeksiyonunun serolojik kanıtı rapor edilmiştir
Chlamydia cinsi Chlamydia trachomatis ve Chlamydia psittaci olmak üzere 2 türden oluşur . Chlamydia trachomatis insanlarda çeşitli oküler ve genital enfeksiyonlardan sorumludur
Genellikle hayvanlarla ilişkili olan Chlamydia psittaci , bazen insanlarda da oküler enfeksiyonlara neden olabilir
Ulusal Sağlık Enstitüsü’ndeki bir araştırma grubu, Cogan sendromlu hastalarda Chlamydia trachomatis’e karşı antikor titrelerinin anlamlı derecede yüksek olduğunu buldu. Ljungstrom ve ark. Chlamydia pneumoniae’ye karşı serum IgG antikor titresinde dört kat artış görülen Cogan sendromlu bir hastayı bildirmişlerdir
Ayrıca Chlamydia enfeksiyonlarının arterioskleroz ve vaskülit gibi damar yaralanmalarıyla ilişkili olduğu da rapor edilmiştir . Önceki bir Chlamydia enfeksiyonu ile koroner arter hastalığı arasındaki ilişki seroepidemiyolojik çalışmalarla desteklenmektedir. Chlamydia pneumoniae’nin aterosklerotik plaklarda hem polimeraz zincir reaksiyonu hem de kültür yoluyla tespit edilmesi nedeniyle bakterilerin endotel hücrelerine yapıştığı öne sürülmüştür . Borrelia türleri için bulaşıcı nedenler de öne sürülmüştür ancak kanıtlanmamıştır
Başlangıçta hastalığın bir enfeksiyondan kaynaklandığı düşünülüyordu; ancak Cogan sendromunun şu anda bir otoimmün bozukluk olduğuna inanılmaktadır
Glukokortikoidler tedavinin temelini oluşturmaktadır.
Azatiyoprin, metotreksat mikofenolat mofetil ve TNF-alfa ve Il-6 inhibitörleri ile rituximab gibi monoklonal antikorların temel etkili antiinflamatuar etkinliklerine dair olumlu çalışmalar mevcuttur. CS, zaman içerisinde geri dönüşümsüz hasara yol açabilen kronik nüks eden bir seyir gösterir.